İnsan İslam Ahlak

      Kırk Beşinci Tavsiye: İnsanların En Değerlisi Ebu Said El Hudri Radiyallahü Anh anlatır: Bir adam: “- Ya Rasulallah insanların hangisi daha faziletlidir?” dedi. O da şöyle buyurdu: “- Mü'min olan ve canıylâ malıylâ Allah’ü Teâlâ yolunda cihad edendir.” Adam: “- Sonra kim?” dedi. O da: “- Vadilerden bir vadiye çekilmiş Rabbine ibadet eden bir adamdır!” dedi. Diğer bir rivayette ise: “- Allah’ü Teâlâ’dan sakınır, insanları da şerrinden dolayı bırakır.” (Buhari, Müslim) Yine Ebu Said El Hudri Radiyallahü Anh Rasulullah Sallallahü Aleyhi Vesellem’in şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: “- Müslüman bir adamın en hayırlı malı koyunları olup da dinini fitnelerden kurtarmak için dağların tepelerine, kenar bölgelere onları sürüp götüreceği yakındır.” (Buhari)

      Kırk Dördüncü Tavsiye: Uykusu Gelmeyen Kimsenin Okuyacağı Dua Zeyd b. Sabit Radiyallahü Anh şöyle demiştir: “- Rasulullah Sallallahü Aleyhi Vesellem’e bana musallat olan uykusuzluktan şikayet ettim, şöyle buyurdu”:   Uyku Tutmayan Kişinin Okuyacağı Dua اللَّهُمَّ غَارَتِ النُّجُومُ، وَهَدَأَتِ الْعُيُونُ، وَأَنْتَ حَيٌّ قَيُّومٌ، لَا تَأْخُذُكَ سِنَةٌ وَلَا نَوْمٌ، يَا حَيُّ يَا قَيُّومُ، أَهْدِئْ لِيَلِي، وَأَنِمْ عَيْنِي “Allâhumme ğârati’n-nucûmu ve hedeeti’l-uyûnu ve ente hayyun kayyûmun lâ te’huzuke sinetun ve lâ nevm. Yâ Hayyu yâ Kayyûmu ehdi leylî ve enim aynî.” “Allah’ım! Yıldızlar battı, gözler sakinleşti. Sen hayat sahibi ve daima duransın. Seni ne uyku, ne de uyuklama tutabilir. Ey hayat sahibi ve Kayyûm olan Allah’ım! Gecemi sakin kıl, gözlerimi uyut.” (İbni Sünnî: 2/723) Zeyd b. Sabit Radiyallahü Anh şöyle der: “- Ben bu duayı okudum. Allah’ü Teâlâ benden maruz kaldığım şeyi giderdi.”. (ibnu Sünni) Yine Rasulullah Sallallahü Aleyhi Vesellem Hali

          Kırk Üçüncü Tavsiye: Uyuma Sırasında Okunacak Dua Ebu Umare El Bera b. Azib Radiyallahü Anh Rasulullah Sallallahü Aleyhi Vesellem’in şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: “- Ey falanca yatağına girdiğinde şöyle de”:   Yatağa Girince Nefsi Yenmek İçin Okunacak Dua اَللّٰهُمَّ أَسْلَمْتُ نَفْس۪ي إِليْكَ، وَوَجَّهْتُ وَجْه۪ي إِلَيْكَ، وَفَوَّضْتُ أَمْر۪ي إِلَيْكَ، وَأَلْجَأْتُ ظَهْر۪ي إِلَيْكَ، رَغْبَةً وَرَهْبَةً إلَيْكَ، لَا مَلْجَأَ وَلَا مَنْجَى مِنْكَ إِلَّا إِلَيْكَ، آمَنْتُ بِكِتَابِكَ الَّذ۪ي أَنْزَلْتَ، وَنَبِـيِّكَ الَّذ۪ي أَرْسَلْتَ “Allahumme eslemtu nefsî ileyke ve veccehtu vechî ileyke ve fevvaztü emrî ileyke ve elce'tu zahrî ileyke rağbeten ve rehbeten ileyke, la melcee ve la mencee minke illa ileyke, Amentu bi kitabikellezi enzelte ve binebiyyikellezi erselte.” “Allah’ım! Rahmetini umarak, azabından korkarak kendimi sana teslim ettim. Yüzümü sana çevirdim. İşimi sana ısmarladım. Sırtımı sana dayadım, sana sığındım. Senden başka sığınak, senden baş

      Kırk İkinci Tavsiye: Üzüntünün Gitmesi, Borcun Ödenmesi İçin Dua Ebu Said El Hudri Radiyallahü Anh anlatır: Bir gün Rasulullâ Sallallahü Aleyhi Vesellem mescide girmişti. Baksa ki Ensar'dan Ebû Ümame denilen bir adam mescidde oturuyordu. Ona: “- Ey Ebu Ümâme ne oluyor seni namaz vaktinin dışında mescidte oturuyor görüyorum, durum nedir?” Buyurdu. O da: “- Ya Rasulallah borçlar ve kederler beni bırakmıyor!” dedi. Rasulullah Sallallahü Aleyhi Vesellem: “- Sana bir söz öğreteyim mi? Eğer onu söylersen Allah’ü Teâlâ tealâ üzüntünü giderir, borcunu ödetir!” dedi. O da söyle ya Rasulallah buyurdu. Rasulullah Sallallahü Aleyhi Vesellem şöyle buyurdu: Sabaha çıktığında akşama eriştiğinde şöyle de: Borçlunun Okuyacağı Dua اَللَّهُمَّ اِنِّي اَعُوذُ بِكَ مِنَ الْهَمِّ وَالْحُزْنِ وَاَعُوذُ بِكَ مِنَ الْعَجْزِ وَالْكَسَلِ وَاَعُوذُ بِكَ مِنَ الْجُبْنِ وَالْبُخْلِ وَاَعُوذُ بِكَ مِنْ غَلَبَةِ الدَّيْنِ وَقَهْرِ الرِّجَالِ Allâhümme innî e'ûzü bike mine'l

      Kırk Birinci Tavsiye: Hayır Yolları Enes b. Malik Radiyallahü Anh anlatır: “- Temim Kabilesi'den bir adam Rasulullah Sallallahü Aleyhi Vesellem’e geldi. Ve”: “- Ya Rasulallah benim çok develerim var, mal, mülk ve arkadaş sahibiyim. Bana nasıl yapacağımı, nasıl hayır yolunda sarf edeceğimi bildir.” Dedi. Bunun üzerine Rasulullah Sallallahü Aleyhi Vesellem: “- Malından zekâtını çıkarırsın, zira bu seni temizleyen bir nevi temizleyicidir Akrabanlâ ilişkiyi sürdürürsün, yoksul komşu ve dilencinin hakkını tanırsın!” (Müsned)

          Kırkıncı Tavsiye: Kur’an-ı Kerim Okumanın Fazileti Hakkında Ebu Umame El Bahili Radiyallahü Anh Rasulullah Sallallahü Aleyhi Vesellem’i şöyle derken işittiğini rivayet etmiştir: “- Kur’an-ı Kerim’i okuyunuz, zira Kur’an-ı Kerim Kıyamet Günü Kur’an-ı Kerim ehline şefaatçi olarak gelir. İki çiçek olan Bakara ve Ali İmran Sûreleri'ni de okuyunuz, zira bu ikisi Kıyamet Günü bulut gibi veya saf halinde iki kuş fırkası olarak Ashabını savunmak için gelir. Bakara Sûresi'ni okuyunuz, zira bunun elde edilmesi berekettir, terk edilmesi zarardır. O'na sihirbazlar da güç yetiremez.” (Müslim) Abdullah b. Amr b. El As Radiyallahü Anh Rasulullah Sallallahü Aleyhi Vesellem’in şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: “- Kur’an-ı Kerim Ashabına Oku, yüksel, dünyada düzgünce okuduğun gibi oku, senin makamın en son okuduğun ayete kadardır.” Denilir. (Tirmizi, Ebu Davud, İbni Mace, İbni Hibban)

Otuz Dokuzuncu Tavsiye: Allah'tan Sakınmak Ebu Zer Radiyallahü Anh anlatır: Rasulullah Sallallahü Aleyhi Vesellem’e: “- Ya Rasulallah bana tavsiyede bulun!” dedim. Şöyle buyurdu: “- Allah’ü Teâlâ’dan sakın, zira bu tamamen işin başıdır.” Ben: “- Ya Rasulallah bana biraz daha tavsiye ver!” dedim. O da: “- Kur’an-ı Kerim okumaya bak! Çünkü bu sana dünyada nur, semada ise azık olarak biriktirilmiş sermayedir.” (İbni Hibban)

      Otuz Yedinci Tavsiye: Fakir Ve Yoksulları Sevmek Ebu Zer Radiyallahü Anh şöyle demiştir: Sadık dostum bana yedi tavsiyede bulundu; “Yoksulları sevmemi ve onlara yakın durmamı, benden aşağı olana bakmamı ve kendimin üstünde olanlara bakmamamı, bana eziyet verseler de akrabamı ziyaret etmemi, ‘Lâ Havle velâ Kuvvete illâ billâh’ sözünü çokça söylememi, acıda olsa gerçeği konuşmamı, Allah’ü Teâlâ hususunda kınayıcının kınamasının beni tutmamasını insanlardan da birşey istemememi…” (Müsned, Taberani)   02- Otuz Sekizinci Tavsiye: Fakirlik Ve Zenginliğin Tanımı Ebu Zer Radiyallahü Anh Rasulullah Sallallahü Aleyhi Vesellem’in kendisine şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: “- Ey Ebu Zer malın çokluğunu zenginlik olarak mı görürsün?” Ben de: “- Evet Ya Rasulallah!” dedim. O da: “- Malın azlığını da fakirlik olarak mı görürsün?” Buyurdu. Ben de: “- Evet, Ya Rasulallah!” dedim. O da şöyle buyurdu: “- Zenginlik ancak kalp ve gönül zenginliğidir. Fakirlik te kalp v

         Otuz Altıncı Tavsiye: Komşuya İkramda Bulunmak Ebu zer Radiyallahü Anh Efendimiz'in şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: “- Ey Ebu Zer, çorba pişirdiğinde suyunu çok yap ta komşularını gözet!” (Müslim) Yine Ebu Zer Radiyallahü Anh şöyle demiştir: Sadık dostum bana şunu tavsiye etti ve buyurdu ki: “- Çorba pişirdiğinde suyunu çok yap, sonra da komşularından hane halkına bak, çorbadan uygun bir şekilde onlara dök!” Ebu Hureyre Radiyallahü Anh Rasulullah Sallallahü Aleyhi Vesellem’in şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: “- Kim Allah’ü Teâlâ’ya ve Kıyamet Günü'ne inanıyorsa komşusuna eziyet vermesin, kim Allah’ü Teâlâ’ya Kıyamet Günü'ne inanıyorsa misafirine ikram etsin, kim Allah’ü Teâlâ’ya ve Kıyamet Günü'ne inanıyorsa hayır konuşsun yahut sussun!” (Buhari, Müslim)

 Otuz Beşinci Tavsiye: Yemek Yedirmek, Selâmı Yaymak Ve Gece Namazı Kılmak Ebu Hureyre Radiyallahü Anh şöyle anlatır: “- Rasulullah Sallallahü Aleyhi Vesellem’e: Ya Rasulallah Seni gördüğümde gönlüm hoşlanır, gözüm aydınlanır, bana her şeyden haber ver!” dedim. O da: “- Herşey sudan yaratıldı.” Buyurdu. Ben: “- Bana öyle bir şey bildir ki onu yaptığımda Cennet’e gireyim.” Şöyle buyurdu: “- Yemek yedir, selâmı yay, akrabayı ziyaret et, insanlar uyurken gece namazını kıl; Cennet’e güvenle girersin!” (Müsned, İbni Hibban) Ebu Malik El Eşari Radiyallahü Anh Rasulullah Sallallahü Aleyhi Vesellem’in şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: “- Cennet’te dışından içi, içinden de dışı görünen bir oda vardır ki Allah’ü Teâlâ onu;yemek yediren, selâmı yayan ve insanlar uyurken gece namazı kılan kimseler için hazırlamıştır.” (İbni Hibban)

 Otuz Dördüncü Tavsiye: Çok Secde Etmek Kişiyi Cennet’e Koyar Rasulullah Sallallahü Aleyhi Vesellem’in hizmetkârı ve Ashabı Suffa'dan olan Ebu Firas Rabia b. Ka'b El Eslemi Radiyallahü Anh şöyle anlatır: Rasulullah Sallallahü Aleyhi Vesellem ile beraber geceler, abdest suyu ve diğer ihtiyaçlarını getirirdim. Bana buyurdu ki: “- Benden bir şey dile!” Ben de: “- Cennet’te Sana arkadaşlık etmeyi dilerim!” dedim. “- Bundan başka!” dedi. Ben de: “- İsteğim budur!” dedim. “- Sen de nefsine karşı çok secde etmekle, bana yardım et!” buyurdu. (Müslim) Hz. Peygamber'in Mevlâsı Ebu Abdillah Sevban Radiyallahü Anh Rasulullah Sallallahü Aleyhi Vesellem’ı şöyle derken işittiğini rivayet etmiştir: “- Çok secde etmeye bak. Zira sen her secde edişinde Allah’ü Teâlâ seni onunlâ bir derece yukarı kaldırır. Senden de bir günahı siler.” (Müslim) Cabir Radiyallahü Anh Rasulullah Sallallahü Aleyhi Vesellem’i şöyle derken işittiğini rivayet etmiştir: “- Şüphesiz geced

Otuz Üçüncü Tavsiye: Üzüntü Ve Kederin Giderilmesi İçin Dua Davûd El İsbehânî, Enes Radiyallahü Anh'dan şu hadisi rivayet edr ki:, Rasulullah Sallallahü Aleyhi Vesellem şöyle buyurmuştur: “- Ey Ali sana bir dua öğretiyorum ki eğer sana gam, keder gelirse bununlâ Rabbine dua edersin, Allah’ü Teâlâ’nın izniyle senin duan kabul olunur, üzüntü senden gider önce abdest al, iki rekât namaz kıl, Allah’ü Teâlâ’ya Hamdü senada bulun, Peygamberine salavat getir. Kendine ve mü'min erkek ve kadınlara istiğfarda bulun. Sonra da şöyle de: Gam keder ve üzüntü için اللهم أنت تحكم بين عبادك فيما كانوا فيه يختلفون، لا إله إلا الله العلي العظيم، لا إله إلا الله الحليم الكريم، الأمر خَيرٌ لي في ديني ومعاشي وعاقِبةِ أمري عاجل أمري وءاجله فاقْدِرْ لي ويسِّر لي ثمَّ بارِكْ لي فيهِ، وإن كنتَ تعلمُ إنَّ هذا الأمرَ شرٌّ لي في ديني ومعاشي وعاقِبةِ أمري في عاجله وءاجله واصرفني عنه، واقدر لي الخيرا حيث كان، ثم ارضني به Allahümme ente tahkumu beyne İbadike Fîma kânû fihi Yehtelifune, Lâ ilâhe ill

      Otuz İkinci Tavsiye: İstihare Namazı Cabir b. Abdullah Radiyallahü Anh anlatır: Rasulullah Sallallahü Aleyhi Vesellem: “- Bütün işlerimizde bize Kur’an-ı Kerim’den bir sûre öğretir gibi istihareyi öğretir ve şöyle derdi”: “- Biriniz bir işe yönelirse; nafile olarak iki rekât namaz kılsın, sonra da şöyle desin!”: اَللَّهُمَّ إِنِّي أَسْتَخِيرُكَ بِعِلْمِكَ وَأَسْتَقْدِرُكَ بِقُدْرَتِكَ وَأَسْأَلُكَ مِنْ فَضْلِكَ الْعَظِيمِ فَإِنَّكَ تَقْدِرُ وَلَا أَقْدِرُ وَتَعْلَمُ وَلَا أَعْلَمُ وَأَنْتَ عَلَامُ الْغُيُوبِ اَللَّهُمَّ إِنْ كُنْتَ تَعْلَمُ أَنَّ هَذَا أَمْرُ خَيْرٌ لِي فِي دِينِي وَمَعَاشِي وَعَاقِبَةِ أَمْرِي أَمْرُ خَيْرٌ لِي فِي دِينِي وَمَعَاشِي وَعَاقِبَةِ أَمْرِي عَاجِلِ أمْرِي وآجِلِهِ فَاقْدُرْ لِي وَيَسِّرْ لِي ثُمَّ بَارِكْ لِي فِيهِ وَإِنْ كُنْتَ تَعْلَمُ أَنَّ هَذَا أَمْرُ شَرٌّ فِي دِينِي وَمَعَاشِي وَعَاقِبَةِ أَمْرِي في عَاجِلِهِ وآجِلِهِ فَاصْرِفْهُ عَنْهُ وَاقْدُرْ لِي الْخَيْرَ حَيْثُ كَانَ ثُمَّ ارْضِنِي بِهِ   Allahümme, inni estehiruke bi İlmik

  01- Otuzuncu Tavsiye: Cehennem’den Kurtuluş Haris b. Müslim et Temimi Radiyallahü Anh Hz. Peygamber Sallallahü Aleyhi Vesellem’in kendisine şöyle buyurduğunu söylemiştir: “- Sabah namazını kıldığında hiçbir şey konuşmadan önce yedi defa; “- Allahümme ecirni mine'nnar!” (Allah'ım beni Cehennem ateşinden koru!) söyle! “- Şunu bil ki sen bugün ölürsen; Allah’ü Teâlâ seni Cehennem’den korunanlardan kılar.”   Akşam namazını kıldığında da hiçbir şey konuşmadan önce yedi defa; (Allahümme ecirni Mine'nnar!) söyle! “- Şunu bil ki sen bu gece ölürsen; Allah’ü Teâlâ seni, Cehennem’den korunanlardan kılar.” (Nesei, Ebu Davud)   02- Otuz Birinci Tavsiye: Cennet’lik Bir Adam Ebu Hureyre Radiyallahü Anh şöyle anlatır: Bedevi birisi, Rasulullah Sallallahü Aleyhi Vesellem’e geldi ve şöyle dedi: “- Ya Rasulallah bana bir amel göster ki onu işlediğimde Cennet’e gireyim!” Rasulullah Sallallahü Aleyhi Vesellem şöyle buyurdu: “- Allah’ü Teâlâ’ya kulluk eder, O'na

  Yirmi Dokuzuncu Tavsiye: Dünyaya Önem Vermemek Hakkında Ebu'l Abbas Sehl b. Sa'd es Saidi Radiyallahü Anh şöyle anlatır: Bir adam Rasulullah Sallallahü Aleyhi Vesellem’e geldi ve şöyle dedi: “- Ya Rasûlallah bana bir amel göster ki onu işlediğimde, Allah’ü Teâlâ beni sevsin; insanlar da beni sevsin!” Rasulullah: “- Dünyadaki şeylere önem verme, Allah’ü Teâlâ seni sevsin, insanların yanındaki şeylere önem verme insanlar seni sevsin!” (İbni Mace) Peygamber Efendimiz'in dünyaya önem vermemesi hususunda ise şu hadisi zikredebiliriz: Abdullah b. Mesud Radiyallahü Anh şöyle anlatır: “- Rasulullah Sallallahü Aleyhi Vesellem hasır üzerinde uyumuştu. Kalktığında yan tarafına hasır iz yapmıştı. Biz de: “- Ya Rasulullah, Sana döşek yapsak!”, dedik. O da şöyle buyurdu: “- Dünyaya karşı bana ne oluyor ki? Ben dünyada ağacın altında gölgelenip te sonra orayı bırakıp giden bir yolcudan başka değilim.” (Tirmizi) Ubeydullah b. Muhsan el Ensari el Mutami Radiyallahü

  Yirmi Sekizinci Tavsiye: Rasulullah Sallallahü Aleyhi Vesellem’in Sünnetini Yaşatma Hakkındadır   Amr b. Avf Radiyallahü Anh Efendimiz'in Bilal b. Haris Radiyallahü Anh'a şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: “- Ey Bilal, bil!” O da: “- Ya Rasulullah neyi bileyim?” Şöyle buyurdu: “- Şunu bil ki kim benden sonra sünnetlerimden öldürülmüş olan bir sünnetimi diriltirse ona bu sünnetle amel edenlerin ecri verilir! Onların ecirlerinden de eksilme olmaz. Kim de Allah’ü Teâlâ ve Rasulü'nün razı olmadığı sapık bir bitat ortaya koyarsa ona da bu bidatlâ amel edenlerin karşılığı verilir, bidati işleyenlerin günahlarından da eksilme olmaz.” (Tirmizi, İbni Mace) İbni Abbas Radiyallahü Anh Hz. Peygamber Efendimiz Sallallahü Aleyhi Vesellem’in şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: “- Ümmetimin bozulduğu bir sırada kim sünnetime sarılırsa ona yüz şehid sevabı vardır.” (Beyhaki, Taberani)

  Yirmi Yedinci Tavsiye: Kur’an-ı Kerim’deki Bazı Sûre Ve Ayetlerin Faziletleri Hakkında Enes Radiyallahü Anh, Rasulullah Sallallahü Aleyhi Vesellem’in Ashab'ından bir adama şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: “- Sen evlendin mi?” Adam: “- Hayır, vallahi Ya Rasulallah benim yanımda evlenecek bir şey de yoktur!”, dedi. Rasulullah: “- Yanında Kul huvallahü Ahad yok mudur?”, buyurdu. Adam: “- Vardır!”, dedi. Rasulullah: “- Bu Kur’an-ı Kerim’in üçte biridir, Yanında iza cae Nasrullahi vel Feth yok mudur?”, buyurdu. Adam: “- Vardır!”, dedi. Rasulullah: “- Bu Kur’an-ı Kerim’in dörtte biridir. Evlen, evlen!”, buyurdu (Tirmizi) “İhlâs Sûresi”, “Ayetel Kürsi” ve “Amenerrasulü” hakkında ise şunları zikredebiliriz: Muaz b. Enes El Cüheni Radiyallahü Anh Rasulullah Sallallahü Aleyhi Vesellem’in şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: “- Kim Kulhuvallahü Ahad’i sonuna kadar on defa okursa; Allah’ü Teâlâ o kişiye Cennet’te bir köşk yapar.” Bunu üzerine Hz. Ömer b. Hat