İnsan İslam Ahlak

Gönül Dergâhından Hikmetler: Terbiye   Terbiye, insana fıtratında olmayan bir şeyi kazandıramaz. Takvâ ve fücur, yani iyilik ve kötülük temâyülleri insanda fıtrî olarak mevcuttur. Asıl mârifet, fıtrattaki menfî temâyülleri körelterek müsbet meziyetleri inkişâf ettirebilmektir. Şeyh Sâdî şöyle der: “– Âmâ olan bir kimsenin gözü, sürme ile açılamaz. Bütün doktorlar bir araya gelse, zakkumdan bal yapamazlar. Aynadan pas çıkarılabilir ama taştan ayna yapılamaz. Yine, çalışmakla söğüt ağacının dalında gül bitmez.” İnsanlık tarihi göstermektedir ki; kavimler ve milletler, peygamberlerinin dâvetine icâbet ederek, istikâmetlerini Hakk’ın rızâsına çevirdiklerinde, dünyada da âhirette de Cennet huzuruna nâil oldular. Peygamberlere kulak ve gönül vermeyenler ise her iki cihanda da bedbaht oldular. Karanlık, çirkin ve elem verici bir âkıbete dûçâr oldular. Osmanlı medeniyetinin âbide şahsiyetler yetiştirmesi aslâ tesâdüf değildir. Zira ecdâdımızda mâneviyat ve rûhâniyetle dolu bir ...

Nefsi Terbiye ve Âlimlerin Önemi   Biliyorsunuz, bu dünyaya imtihan için geldik. Bu dünyadaki her hareketimiz, sözümüz, niyetimiz tespit ediliyor, deftere yazılıyor. Yaptığımız iyi şeyler, sevap kazanmamıza sebep olacak şeyler hesaplanacak; kötülükler, günahlar hesaplanacak. Bunlar âhirette mizanda, terazide tartılacak. Zerre kadar hayır işleyenin hayrı geride, boşta kalmayacak, zâyi olmayacak; zerre kadar şer işleyenin şerri karşılıksız kalmayacak. Allah’u Teâlâ hazretleri Mâliki yevmid-dîn’dir. Yani kullara yaptıkları ibadetlerin, kullukların, iyiliklerin, kötülüklerin karşılığının verildiği günün sahibidir. Allah’u Teâlâ hazretleri herkesi hesaba çekip mükâfatlandıracak veya cezalandıracak. Âhirete imanımız, imanın en önemli, en sağlam, en mühim konularından birisi... Çünkü âhiret imanına sahip olan müslüman bu imanı sayesinde her şeyini hesaplı yapıyor, ayağını denk alıyor. Allah’tan korkarak, hesaptan korkarak, cenneti arzulayarak, Allah’ın rızasını kazanmayı dileyerek...

  Dünya ve Dünya Sevgisi   Dünya ve dünya sevgisini, onun fayda ve zararını; bil sen imdi ey aziz! Bu dünya dedikleri bir fitnedir, “lâ-şey” dir, âhir yok olsa gerektir.   Fudayl b. Iyad Rahmetullahi Aleyh buyurdu ki: “Hak Teâla’dan bana bu erişti ki kıyamet gününde dünya gele ziynetiyle ve behçetiyle kendini tezyin edip diye: ‘Ya İlâhî, beni şol ednâ kullarına dâr eyle!’ diye. Yani ‘Kullarına duracak yer eyle!’ dese gerek.” Hak Teâlâ diye kim: “Ben senden razı değilim, sen benim düşmanımsın, ‘lâ-şey’sin, hebâen mensûr ol!” diye. Şol saat hebâen mensûr ola, yani toz olup belirsiz ola, gide.   Uyur idik uyardılar… Pes, yine hiç nesne oldu. Ve bu hiç nesneye gönül veren ve bunun yolunda ömür çürüten dahi hiçtir. Hiçten nesne isteyen dahi hiçtir. Ammâ hiçi hiçe sayan âriftir.   Ve dahi tahkik şöyle bil ki: Kişiyi Hak yolundan çıkaran ve nefs-i emmârenin yaramaz hulklarıyla hulklandıran dünyadır ve dünyanın muhabbeti ve bezeğidir ve ululu...