Mahşerde Helalleşme Nasıl Olacaktır?
Mahşerde Helalleşme Nasıl Olacaktır? İslam literatüründe iki türlü temel haktan söz edilir: Bunlardan birincisi hukukullah, yani Allah'ın hakkı; diğeri ise hukuk-u ibad, yani kulların birbirlerine karşı doğuştan getirdikleri hak ve vazifeleri. Takva, Allah sevgisi, tevekkül, ihlas, riya ve kibirden uzaklaşmak gibi ahlak-ı hamide ile bezenip, nefsimizi kötülüklerden arındırmak; Allah'a imanla birlikte ibadet ve taatte bulunmak Allah'ın üzerimizdeki haklarındandır. Kul hakkı ise, ferdin zimmetinde bulunan, başkalarına mahsus maddi ve manevi imkan ve menfaatler ile Müslüman'ın başkaları lehine yapmakla yükümlü bulunduğu vazifelerdir. İnsanların sosyal birer varlık olmaları ve toplum halinde yaşamaları, birbirlerine karşı sayılamayacak derecede haklar ve sorumluluklar doğurur. Karşılıklı hak ve sorumluluklarına riayet etmekle yükümlü bulunan Müslümanlar, bu yükümlülüklerini "kul hakkı" ifadesi içinde formüle etmişler ve riayet etmeye çalışmışlardır. Ebu H