Ezan İle İlgili Bilgiler ve Ezan Duası

Ezan İle İlgili Bilgiler

İlk ezan 622 yılında Bilal-i Habeşi Radiyallah’ü Anh tarafından sabah namazında, yüksek bir evin damında okundu.

Ezan işitildiği zaman ezanı dinlemek, ezanı içinden tekrar ederek icabet ve tasdik etmek, bitince ezan duasını okumak sünnettir; Peygamber Efendimizin aleyhi ve sellem’in şefaatine vesiledir.

Ezan namaz vaktini bildiren bir namaza davettir Kamet ise farz namazdan önce okunur. Cemaat veya fert farz namaza kametle başlar. Namaz vakitleri girdiğinde ezan okumak sünnet olduğu gibi, farz namazlardan önce ister cemaat olsun, ister fert olsun erkeklerin kamet getirmesi de sünnettir.

Ezan, farz olan namazlar için okunur. Camide okunan ezan duyuluyorsa evlerde kılınacak namaz için ayrıca ezan okunmaz. Ezanın duyulmadığı uzak bir mesafede veya yerleşim merkezleri dışında bulunanlar da ezan okurlar. Cenaze namazı ile vitir, bayram, teravih, yağmur duası namazı ve farz-ı ayın olmayan diğer namazlar için ezan okunmaz.

Ezan sadece namaza çağırma aracı değildir. Bir memleketin nurlandığını, ibadetlerin serbestçe yapılabildiğini, tevhidin baş tacı edildiğini, şirkin bir kenara itildiğini gösterir. Tekbirle başlar, Allah’ Teâlâ’nın büyüklüğünü tüm evrene duyurur. Şüphesiz ki bizim hiç görmediğimiz varlıklar bile işitirler ezanı. Şirk reddedilir, Allah’ü Teâlâ’nın varlığı ve birliği tüm âleme duyurulur.

1. Ezanı, müezzinin söylediklerini tekrar ederek sonuna kadar dinlemek, bitince de dua etmek faziletli sünnetlerdendir.

2. Ezan vakitleri duaların reddedilmediği vakitler olup, her ezandan sonra dua etmek bu sebeple faziletli kabul edilmiştir.

3. Ezandan sonra duaya devam etmek hayırlara ulaşmanın sebebi olduğu gibi, kıyamet gününde Peygamberimizin şefaatine nâil olabilmenin de vesilesidir.

4. Ezan bittikten sonra Peygamber Efendimiz'in öğrettiği dualardan biri ezan duası olarak okunmalıdır.

5. “Vesîle, fazîlet ve makâm-ı mahmûd” kıyamet gününde sadece Peygamber Efendimiz'e has üstün mertebe ve makamlardır.

“Hz. Peygamber sallallahü aleyhi ve sellem Şöyle Buyuruyor:

“Müezzini işittiğiniz zaman, onun dediğini tekrarlayın. Sonra bana salavat getirin. Çünkü gerçekten kim bana bir defa salavat getirirse, Allah’ü Teâlâ’nın onu on rahmet ile anar. Sonra da benim için Allah’ü Teâlâ’dan vesile isteyin. Çünkü vesile Cennet’te bir makamdır ki, ancak Allah’ü Teâlâ’nın kullarından bir kula layık görülmüştür, umarım ki o kul ben olayım. Artık kim benim için Allah’ü Teâlâ’dan vesile isterse, şefaatim ona helal olur.”

Ezan okunurken şu duâ okunur

Sa'd İbni Ebî Vakkas radıyallahu anh'den rivayet edildiğine göre, Nebî sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:

"Kim müezzini işittiği zaman:

وَأَنَا أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللهُ، وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ، وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ، رَضِيتُ بِاللهِ رَبًّا، وَبِالإِسْلَامِ دِيناً، وَبِمُحَمَّدٍ صَلَّى الله ُعَلَيْهِ وَسَلَّمَ نَبِيَّا.

Okunuşu: “Ve ene eşhedü en lâ ilâhe illallahü vahdehû lâ şerîkeleh ve eşhedü enne Muhammeden abdühü ve rasûlüh ve radîtü billâhî rabben ve bil-islâmi dînen ve bi Muhammedin sallallahü aleyhi ve selleme rasûlen nebiyyâ”

Anlamı: Tek olan ve ortağı bulunmayan Allah’ü Teâlâ’dan başka ilâh olmadığına, Muhammed'in O'nun kulu ve rasûlü olduğuna şahitlik ederim. Rab olarak Allah’ü Teâlâ’dan, rasûl olarak Muhammed'den, din olarak İslam'dan razı oldum, derse, o kimsenin günahları bağışlanır."

Başka bir hadis-i şerifte de Rasûlullah bir hadis-i şerifinde, “Her kim ezan sesi işittiği zaman, müezzin ile beraber hafifçe okusa, her harfine bin sevap verilir, bin günahı mahvolur” buyurdu.

Ezanı dinlerken bütün kelimeler aynen tekrar edilir.

İkinci (Eşhedü enne Muhammeden Rasûlullah)

أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللَّهِ

Söyleyince, üç kere, iki elin başparmaklarının tırnakları öpülerek

  قُرَّةَ عَيْنِ بِكِ يَا رَسُولُ اللَّهِ

“Kurretü aynî bike Yâ Rasûlallah”

Gözümün aydınlığı seninledir Ey Allah’ın Rasûlü” deyip göze sürülür.

Yalnızca ‘Hayye ale’s-salah / Hayye ale’l-felah’ cümleleri okunurken bu cümleler yerine;

 لَا حَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إلَّا بِاللّٰهِ

(lâ havle velâ kuvvete illâ billâh) der.

Ezandan sonra salevât getirilir.

اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ

“Allahümme salli Ala Seyyidina Muhammedin Ve Ala Ali Seyyidina Muhammed!”

Sonra “Ezan Duâsı” okunur.

Ezandan Sonra Okunacak Dua

Cabir bin Abdullah (RA) rivayet etmiştir; Rasûlullah Sallallah aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: Kim ezanı işittiği zaman şu duayı ederse, kıyamet gününde o kimseye şefaatim vâcip olur."

 اللَّهُمَّ رَبَّ هَذِهِ الدَّعْوَةِ التَّامَّةِ وَالصَّلَاةِ الْقَائِمَةِ آتِ مُحَمَّداً الْوَسِيلَةَ وَالْفَضِيلَةَ وَالدَّرَجَةَ الرَّافِعَةَ وَابْعَثْهُ مَقَاماً مَحْمُوداً الَّذِي وَعَدْتَهُ إَنَّكَ لَا تُخْلِفُ الْمِيعَادَ

Okunuşu: "Allahumme Rabbe hazihi'd-da'veti't-tamme. Vesselatil kâimeti ati Muhammedenil vesilete vel fazilete ved-dereceter-refîate. vebashu makamen Mahmudenillezi veadteh. İnneke lâ tühlifü'l-mîâd.

Anlamı: “Ey şu eksiksiz davetin ve kılınacak namazın rabbi Allah’ım! Muhammed'e vesîleyi ve fazîleti ver. Onu, kendisine vaad ettiğin makâm-ı mahmûda ulaştır! Muhakkak Sen vadinden dönmezsin."

Kaynaklar: [Buhârî, Ezân 8, Tefsîru sûre(17), 11. Ayrıca bk. Ebû Dâvûd, Salât 37; Tirmizî, Mevâkît 43; Nesâî, Ezân 38; İbni Mâce, Ezân 4]

Namazdan Sonra Okunacak Dua

Eyyüb Hâlid bin Zeyd câmi’inin müezzinleri her namazdan sonra şu duâyı okurlardı:

رَبَّنَٓا اٰمَنَّا بِمَٓا اَنْزَلْتَ وَاتَّبَعْنَا الرَّسُولَ فَاكْتُبْنَا مَعَ الشَّاهِد۪ينَ

 “Rabbenâ amennâ bi mâ enzelte vetteba’nerrasûle fektübnâ ma’aşşâhidîn”