İslâmi İlim Öğrenmenin Yöntemleri

 İslâmi İlim Öğrenmenin Yöntemleri

 

Elhamdülillah, ilim talep etmenin ve güzel dinimiz hakkında daha fazla öğrenmenin gerekliliği hakkında bir çok kaynaktan bilgi edindik.

Oturup kendimizi tamamen İslâmi ilme adasak ve böylece ulaşılabilinecek muazzam faydalardan istifade etsek muhteşem olmaz mıydı?

 

“İlim talep etmek / öğrenmek her Müslümana farzdır.”(İbn Mace, Mukaddime, 17)

"Kıyamet gününde âlimlerin mürekkebi ile şehitlerin kanı tartılır, âlimlerin mürekkebi şehitlerin kanından ağır gelir."

(Suyûti, el Câmiu’s Sağir, nr 10026; İbn Abdilberr, Câmiu Beyâni’l- İlm, nr. 139)

 

İlim öğrenmemiz gerektiğini biliyoruz, ama nasıl yapmalıyız? Büyük çoğunluğumuzun kendini ilme adamak için zamanı yok (ya da öyle görünüyor). Bu yüzden, güzel dinimiz hakkında ilim öğrenmenize faydalı olacak birkaç ipucu derledik.

 

1. Zaman yönetimi

 

Bu, üreten müslümanlar için klasik ve yaygın bir mevzudur ama sık kullanılır çünkü çok ETKİLİDİR. Bu, ilk olarak zaman çizelgenize bakıp ona göre ilim öğrenmek için ayırmak istediğiniz uygun zamanı belirlemeniz demektir.

 

Örnek olarak, cumartesi öğleden sonra bir kaç boş saatiniz var diyelim. Bu durumda bu saatleri bir kursa katılarak, bir kaç ders dinleyerek, İslam hakkında bilgisi olan kişilerle zaman geçirerek değerlendirebilirsiniz. Eğer basitçe ‘akışa bırakır’ ve ‘ne olacağını bekler’ seniz, o zaman ilim peşinde koşmak arka plana itilecek ve herhangi bir ilerleme kaydetmeyi zor bulmaya başlayacaksınız. Bu sebeple günlük diğer aktivilerimizde olduğu gibi planlamak çok önemlidir. İş dünyasında söylenildiği gibi, “Planlamada başarısız olursan, başarısızlığı planlıyorsun.” Hatırlamanız gereken bir nokta: eğer boş zamanınız varsa, şeytan onu önemsiz şeylerle doldurmaktan mutlu olacaktır. Bu yüzden, şeytan sizi engelleme fırsatı elde edemeden önce siz zamanınızı faydalı şeylerle doldurun.

 

Eğer çok fazla sorumluluğunuz varsa ve zaman bulmakta zorlanıyorsanız, haftalık programınıza bakmanız iyi bir fikir olacaktır. İyice irdeleyerek bakın ve kendinize karşı dürüst olun. Örnek olarak, alışverişe ve sosyalleşmeye bütün bir gününüzü ayırıyorsanız ve sonra başka bir şey yapmaya enerjiniz kalmıyorsa, o gününüz yüksek ihtimalle verimli gün değildir. Kendinize “Bunu yapmak için bu kadar çok zamana gerçekten ihtiyacım var mı?” diye sorun. İnşaAllah, programınızı bununla düzenlerseniz, ilim peşinde koşmak için, istifade etmek için boş vakit bulacaksınız.

 

Dahası, Peygamberimiz (sallallahu aleyhi ve sellem)’in hayatına bakabiliriz, O bizler için en güzel örnektir, zaman yönetiminde de. Bu; O’nun eşlerine, çocuklarına, torunlarına, sahabeye, lider olmaya, Allah (subhanehu ve te’ala) yolunda savaşmaya, tebliğ yapmaya, çeşitli İslam devletlerini yönetmeye vs. nasıl zamanını böldüğüne bakarak görülebilir. Bu kadar çok sorumluluğa rağmen, hayatının her yönüyle en iyisiydi, tüm dikkatini verip hiçbir işini aksatmazdı.

 

2. Cd veya herhangi bir elektronik alet edinin

 

Az bir efor sarfederek dinle ilgili ilminizi artırmanız için bu pratik bir metoddur. ‘Herhangi bir elektronik alet’, dersler ve programlar indirip bunları dinlemenize yardımcı olacak mp3 çalar veya cep telefonlarınız olabilir. Bunlar, müsait zamanı az olanlar için çok faydalı olur. Eğer yoksa, kulaklık edinin. Biraz boş zaman sağlamak istiyorsanız, bu da zaman yönetiminize yardımcı olacaktır.

 

Elhamdulillah, indirme seçenekleri olan güvenilir çok fazla web sayfası var, bunlardan yararlanın. Eğer bulamıyorsanız, youtube’a uğrayın ve youtube converter kullanarak dosyalarınızı indirin. İlham verici dersleri, İslam’daki büyük adamlar ve kadınlar gibi tarih hikayelerini ve hatta belirli bir konuda serileri araştırabilir ve indirebilirsiniz. Kur’an’ın güzel kıraatlerini bulup düzenli dinleyebilirsiniz. Bunlar; sizin Kur’an’a olan sevginizi artırır ve sizin Kur’an okuyuşunuzu düzeltir. Kalp huzuru (sekine) ve gönül rahatlığı bundan edinebileceğimiz en büyük nimetlerdir.

 

(Editör notu: İslâmi ders ve Kuranı Kerim kıraatlerini mp3 olarak muslimmedya.com sitemizden ücretsiz indirebilirsiniz.)

 

3. Odaklanmak için küçük bir alan seçin

 

Bu; ilim öğrenmek istediğiniz bir alana odaklanmanız ve farklı konularda uzmanlaşmaya çalışmamanız anlamına geliyor. Bu, özellikle ilim yoluna yeni ayak basmışsanız çok önemli. İslam, dibine ulaşılamayan bir okyanus gibidir ve sınırı bilinmez. Bu yüzden, henüz yeni başlamışsanız yavaş yavaş ilerleyin, küçük adımlar atın ve acele etmeyin. Birçok farklı konuda bilgi almaya çalışmanız bunaltıcı olabilir ve pes etmenize sebep olabilir. İlim öğrenirken azar azar da olsa düzenli ve istikrarlı davranın, böylece Allah (subhanehu ve te’ala) inşaAllah sizin ilme ve dinine olan sevginizi artıracak; O’nun ve meleklerinin sevdiklerinden olacaksınız. Hz. Ayşe (radiyallahu anha) tarafından naklediliyor:

 

“Allah katında amellerin en makbul olanı hangisidir?” diye sorulunca; Peygamber Efendimiz (sallallahu aleyhi vesellem): “Az bile olsa devamlı olanıdır.” buyurmuşlar. (Buhari)

 

Şöyle eklemiştir: “Ey cemâat! Siz gücünüzün yettiği işlere bakın.”

 

Bu sebeple, devam edin ve PES ETMEYİN!

 

4. Müslüman dünyasıyla bağlı kalın

 

Bu, sizlere düzenli e-posta atıp, öneri sunan çeşitli web sayfalarına üye olmayı gerektiriyor. (gencmuslumanlar.com gibi) Ayrıca, günlük hadis, Kur’an ayeti, zikir veya İslam hakkında bilmediğiniz ilginç bir şeyi düzenli/günlük bildiren bir site de olabilir.

 

Son teknoloji ile e-postalarınıza her yerden kolayca erişebildiğiniz için bu çok kullanışlı olur. Yemek aranızda veya seyahat ederken zamanınızı ilim öğrenme adına değerlendirebilirsiniz. Çeşitli iletişim araçları sayesinde sürekli duyup görerek İslam’a yakın olmanız bunun bir faydasıdır ve bu sayede Allah (subhanehu ve te’ala) hiçbir zaman aklınızdan uzak olmayacaktır. İslâmi bir toplumda yaşamayanlar için bu çok daha önemlidir.

 

Ek olarak, bu madde çevrimdışı olarak da hayata uygulanabilir. Bu, sana İslam’ı hatırlatan iyi bir arkadaş çevresi edinmendir. Bu gayri ihtiyari üç parmağıyla yediğini gördüğün bir arkadaşın olabilir. Eğer o erdemli bir arkadaşınsa, sana bunun sünnet olduğunu nakledecektir.

 

“Rasulullah’ın (sallallahu aleyhi ve sellem) üç parmağıyla yemek yediğini, yemekten sonra da parmaklarını yaladığını gördüm.” (Müslim)

 

5. İlim öğrenmek için belirli bir zaman ayırın

 

Bu, haftalık programa vs bakarak günlük veya haftada seçilmiş bir kaç gün olarak yapılabilir. Ancak, verebileceğiniz zaman konusunda gerçekçi olun ve devamlı olacağınıza emin olun. Eğer yeni başladıysanız, 15-30 dakika ile başlayıp kendinizi geliştirmeniz iyi bir fikir olur.

 

İlim öğrenmek farklı çeşitlerde olabilir. Bir ders dinlemeyi veya kitap okumayı tercih edebilirsiniz ama bunu rutin haline getirmeye çalışın. Bunu yapmanın pratik bir yolu da bir kitabı grupça sesli bir şekilde okumaktır. Her birey 10 dakika okuyup sonrakine verecek şekilde yapabilirsiniz. Bu yöntem, aile halkına da birçok fayda sağlıyor. Sadece aile fertlerinin arasındaki birlik beraberliği artırmıyor, ayrıca ilim öğrenirken yalnız hissetmenizi de önlüyor. Eğer başkalarıyla öğreniyorsanız, sizin motivasyon seviyeniz düştüğünde bile onların enerjilerinden faydalanabilirsiniz.

 

6. Başlamak için eğlenceli bir konu seçin

 

Bu madde, ilim öğrenmeye henüz başlayanlar için özellikle amaçlanmıştır. İlim öğrenmedeki eğlenceyi bulmaya ve İslam’ı öğrenmedeki ilginizi canlı tutmaya yardımcı olacaktır.

 

Kişisel olarak, Peygamberlerin hayatlarını öğrenmeyi eğlenceli ve faydalı buluyorum. Sadece onların gösterdiği mucizeleri öğrenmekle kalmayacak, Allah (subhanehu ve te’ala)’nın nebilerine vermiş olduğu yetenekleri ve vasıfları -Hz. Adem (aleyhisselam)’ın muhteşem büyüklüğü, Hz. İbrahim (aleyhisselam)’ın atıldığı ateşin sıcaklığından korunması gibi- da öğrenmiş olacaksınız. İnşaAllah, bununla, Allah (subhanehu ve te’ala) bizleri bilgiye susatacak ve Kendine ve İslam’a yakınlaştıracaktır.

 

Çocukların hikaye kitapları renk ve resimleriyle bilgi verici ve küçüktür. İlgi çekmek ve okuyucuyu çekmek amacıyla bu şekilde tasarlanmışlardır. Eğer onları çok çocuksu bulmuyorsanız, oradan başlamak faydalı olabilir.

 

7. Bu hedefe ulaşabilmek için Allah’a (subhanehu ve te’ala) dua etmeye devam edin

 

İman eden biri için hayatının her alanında bu önemlidir. Allah’a (subhanehu ve te’ala), bizlere ilim vermesi, onu (ilmi) anlamamız ve unutmamamız (hafızamız güçlü olsun olmasın) ve ilim yolunu kolaylaştırması için devamlı dua etmeniz çok önemlidir. Allah’ü Teâlâ’nın(subhanehu ve te’ala) yardımı ve isteği olmadan hiçbir şeye ulaşamayacağımız için, bu önemlilik arz eder. Çoktan ilim yolu lûtfedilmiş olanlar, O’na yapmanıza izin verdiği şeyler için her zaman şükredin.

 

Ayrıca, duanızda dürüst ve açık/net olun; mesela ilim için istek duymuyor olabilirsiniz. Bu durumda, Allah’ı (subhanehu ve te’ala) güzel isimleriyle anın ve önünüzdeki engelleri kaldırıp ilim azmi vermesini isteyin.

 

Buna yardımcı olması için sürekli olarak okuyabileceğiniz bir dua:

اللَّهُمَّ إنِّي أعُوذُ بِكَ مِنَ الْهَمِّ وَالْحَزَنِ، وَالْعَجْزِ وَالْكَسَلِ، وَالْبُخْلِ وَالْجُبْنِ، وَضَلَعِ الدِّيْنِ وَغَلَبَةِ الرِّجَالِ

Yâ Rabbi, kederden, dertten, âcizlikten, tembellikten, korkudan, cimrilikten, borcumu ödeyememekten ve insanların kahrından sana sığınırım!

 

رَّبِّ زِدۡنِي عِلۡمٗا

Rabbim ilmimi artır!

 

(Alıntı)