Kur'an-I Kerim Okurken Hata Etmek (Zelle-i Kari)

 Kur'an-I Kerim Okurken Hata Etmek  (Zelle-i Kari)

 

Bütün muteber fıkıh kitaplarında "Zelle-i Kari" (Kur'an-ı Kerim okurken hata etmek, dil sürçmesi veya dil kayması) üzerinde durulmuştur.

İbn-i Abidin: "Mütekaddimin ûlemaya göre kaide şudur:

Manayı, itikadi küfür olacak şekilde değiştiren dil sürçmesi, bütün bu söylenenlerde namazı bozar. Hata olarak ağzından çıkan kelime Kur'an'da bulunsun bulunmasın fark etmez.  

Meğerki değiştirilen cümlelerin arası tam bir durakla ayrılmış olsun. Değiştirme böyle olmazsa bakılır: Söylenenin misli Kur'an'da yoksa mana da hakikatten uzak son derece değişmiş olursa yine namaz bozulur.

هٰذَا الْغُرَابِ "Hâza'l gurab" yerine "Hâzâ'l gubar" okumak böyledir. Kezâ misli Kur'an-ı Kerim'de olmadığı gibi manası da yoksa hüküm yine böyledir.

 السَّرَائِر"Serâir"  yerine "Serail" okumak bu kabildendir.

Misli Kur'an-ı Kerim'de bulunur, fakat mana hakikattan uzak olur da pek fazla değişmezse Ebû Hanife Rahmetullahi Aleyh ile İmam-ı Muhammed Rahmetullahi Aleyh'e göre yine bozulur. İhtiyat olan da budur.

Ulemadan bazıları umum belvaya bakarak bozulmayacağını söylemişlerdir" hükmünü zikretmektedir.

Feteva-ı Hindiyye'de: "Hz. Osman Radiyallahü Anh'ın toplamış bulunduğu Kur'an'da bulunmayan bir lafzı okumak da zelledir (Kıraat hatasıdır).

Bazı alimler: "Bir kimse ma'ruf olan mushafta bulunmayan ve manası da yerinde olmayan bir lafzı okursa, ittifakla o kimsenin namazı bozulur" denilmektedir.

Mü'minler Kur'an-ı Kerim'i ezberlerken çok titiz olmak durumundadırlar. Müteahhirin ûlemâya göre; kıraat esnasında hata, i'rab hatası ise namaz fasid olmaz. Çünkü insanların ekserisi i'rabın vecihleri arasını temyiz edemezler. Kadıhan demiştir ki; müteahhirûnun dedikleri şey daha geniştir.

Mütekaddimûnun dedikleri ise daha ihtiyatlıdır.

Ebû'l Kâsım Es-Safari'l Buhari'nin şöyle dediği nakledilmiştir:

"Namaz bazı yönlerden caiz ve fakat bir cihetten fasid ise, ihtiyaten fesadı ile hükmolunur. Yalnız kıraat meselesi bundan müstesnadır. Çünkü bunda insanlar için umum belva vardır." Zahiriyye'de de böyledir.

Hem namaz, hem de Kur'an-ı Kerim okumak bir ibadet olduğuna göre; bu konuda İmam-ı Azam Ebû Hanife Rahmetullahi Aleyh'in ictihadı ile fetva vermek, usule daha uygundur.

Nitekim İbn-i Abidin:

"Ulema, ibadetlerde fetvanın mutlak sûrette İmam-ı Azam Rahmetullahi Aleyh'in kavline göre verileceğini söylemiştir" hükmünü beyan etmektedir.