İmam-ı Azam Rahmetullahi Aleyh’in Talebelere Ve Hocalara Öğütleri -1-

 İmam-ı Azam Rahmetullahi Aleyh’in Talebelere Ve Hocalara Öğütleri -1-

 

001- Ey Yusuf, vilayetin valisine itaatli ve vakarlı davran. Hâkimlerin yanına şanlarına yakışır şekilde saygı ile gidesin. Seni ilmi bir iş için çağırmadıkça her zaman ziyaret etmeyesin. Zira sen onların sohbetine gidersen kendi değerini onların yanında düşürürsün.

002- O halde hâkimle, devlet adamları ile ateş muamelesi yapasın. İşini bitirip uzaklaşasın. Zira onlar kendi nefisleri için düşündüklerini başkası için düşünmezler.

003- Hükümdar kendi memurluklarından sana bir makam verirse senden ilim ve hükümde mezhebinden razı olmadıkça, (olduğunu bilmedikçe) onu kabul etmeyesin.

004- Sakın avamlarla ve zenginlerle, sorduklarına cevap vermekten ve din ilminden fazla bir şey konuşma, böylece mala sevgin ve rağbetin var sanmasın.

005- Küçük çocuklara ve yetimlere tebessüm edip başlarını okşayasın.

006- İnsanların gelip geçtikleri yere oturmayasın.

007- Mescitlerde ve çarşılarda (açıkta) yemek yemeyesin.

008- Önce ilim sonra helâl para ve mal kazanıp sonra evlenesin, çünkü ilim tahsili zamanında kazanç için çalışırsan ilim öğrenemezsin. O halde ilk gençlik çağlarında ve çeşitli düşüncelerin kalbini meşgul etmediği çağda ilim öğrenmeğe çalışasın.

009- İnsanların iyiliğini isteyen ol, onlara nasihat et. Halk hareketlerini beğenip seninle görüşmek istediklerinde, sohbete gidesin. Meclislerinde vakarlı bir şekilde müzakere edesin. Böylece onların sevgisini kazanıp, hepsini ahirete meylettiresin. Sana gelip mesel sorana fetvasını verip başka şey ilave etmeyesin.

010- Talebene iltifatın şefkati kalple olsun. Her taleben kendisini senin oğlun bilsin. İlme çalışma gayretleri her gün çoğalsın.

011- Seni dinlemeyen avamla ve dünyaperestlerle sözün olmasın. Doğruyu söylemekten ise çekinmeyesin, sultan olsa bile korkmayasın.

012- İbadetin avamdan çok olsun, az olmasın. Öyle ki, senin ibadetini kendilerininkinden az görmekle, rağbetinin azlığına yorup, akideleri zayıflamasın.

013- Zahirinle ALLAH İÇİN olduğun gibi, batınınla da O’nun için olasın. Böylece içini dışını bir yapıp, kendini halis bir şekilde Allah’ın kulu bulasın.

014- Çok gülmeyesin, çok gülmek kalbi öldürür, muhabbeti giderir, maneviyatı yok eder.

015- Yürürken vakarlı olasın, her işinde acele etmeyip teenni ile hareket edesin.

016- Konuşunca çok yüksek sesle konuşmayasın, muhatabın işiteceği kadar ve ağır söyleyesin.

017- İnsanlar arasında Allah’ı çok anki, O’nu senden öğrensinler.

018- Beş vakit namazın arkasından öyle bir vird edin ki, Kur’an’dan okuyup zikir ile şükrünü eda etmiş olasın.

019- Nefsini murakabe edip, ilmini muhafazaya alasın. Böylece, amelinle iki dünyada menfaatlenesin.

020- Elinde bulunan dünya devletine (ikbal devletine) ve bedenin sıhhatine çok fazla itibar ve itimat etmeyesin, güvenip aldanmayasın.

021- Halkın hatasını örtüp, doğrularına bakasın. Kötü bildiğin kimseyi, kötülüğü ile anmayıp, bir iyiliğini bulup onunla söyleyesin, anasın. Fakat kötülüğü din hakkında ise onu insanlara söyleyesin ve onları ona uymaktan koruyasın.

022- Sakın ölümü unutmayasın, üstatların için HAK Teâlâ’dan mağfiret ve rahmet dileyesin.

023- Kur’an’ı Kerim’i okumaya devam edesin.

024- Küfür ve bidat ehli ile konuşmayasın. Mümkün ise dine davet edip meclislerine gitmeyesin.

025- Müezzin ezan okuyunca hazır olasın. Böylece avamdan önce mescide gelesin.

026- Komşuda gördüğün ayıp sana emanettir. Saklayıp, kimsenin sırrını kimseye söylemeyesin.

027- Bir iş için seninle meşveret edene doğru söyleyesin. Seni Mevla’ya yakın eden işleri ona öğretesin.

028- Sakın bahil (cimri)olma, halin kötü olur. Tamah ve yalan ehli olma ki, mürüvvetsiz kalmayasın. Doğruyu yanlışa katmayasın ki, ihanet görmeyesin. Her işte mürüvveti gözetesin.

029- Fakirsen kimseden bir şey istemeyesin. Dünya ehline hırs ve rağbet etmeyesin. Himmetini yüksek yapıp alçakta kalmayasın.

030- Yolda giderken sağına soluna bakmayıp önüne bakasın.

031- Dünya işleri için sadık bir vekil bulasın. İşlerini o görüp sen ilim ve amele dönesin. İlim ehlinden hüccet ve münazara bilmeyenlerle ve makam kazanmak için olan bahis ve konuşmalara katılmayasın. Zira onlar senden çekinmeyip seni mahcup etmeye çalışırlar. Senin haklı olduğunu bilseler de aykırı giderler.

032- İlim meclisinde sakın kızmayasın. Halka inanılmaya yakın olan aslı, esası olmayan hikâyeleri anlatmayasın.

033- Herkese mertebesine göre itibar et. Şeref ehline ikramda bulun.

034- İlim ehlini büyük tanı. Üstatlara hürmet göster.

035- Gençlerle gönül alıcı latife yap.

036- Avamla yakından görüş.

037- Fâcirlere müdara (idare edici) muamele göster.

038- Hayırlı kimselerle arkadaşlık yap.

039- İdarecilere lakaytlık gösterme.

040- Kimseyi hakir görme!

041- Mürüvvette kusur etme, sırrını kimseye açma.

042- Denemedikçe kimsenin dostluğuna güvenme.

043- Alçak ve hasis kimselerle dost olma.

044- Hoşa gitmeyen bir şeye alışma! Sefihlerle düşüp kalkma!

045- Hoş geçin. Sabırlı ve mütehammil ol. Güzel ahlâklı, geniş yürekli, derya gönüllü ol.

046- Kalbin gibi elbisen de temiz olsun ve bir de yeni olsun. Binek atın iyi olsun. Güzel kokular kullan...

047- Yemek yedirmekte çok cömert ol, herkesi doyur.

048- Bil ki; Bahîl ve cimri kimse asla başa geçip efendi olamaz.

049- Seni ziyaret edenleri de, etmeyenleri de sen ziyaret et. Sana ister iyilik yapsınlar ister kötülük, sen herkese, daima iyilik yap! Her vakit iyilikte bulun.

050- Affet, bazı şeylere göz yum!

051- Sana eziyet veren şeyi terk et, hakkı yerine getirmeye çalış!

052- Hoş geçinmek gereken yerde müdara (idare edici) muamele yapmayan akıllı sayılmaz.

053- İnsanlara, onların yapmaya alışık olmadıkları bir şeyi teklif etme! Onların beğendikleri şeyi sen de beğen. Onlara daima iyi niyet göster.

054- Doğruluk üzere ol! Kibri bir yana bırak!

055- Sana gadretseler de sen gadretme!

056- Sana hıyanet etseler de sen emaneti yerine getir.

057- Vefadan ayrılma.

058- Takvaya sarıl.

059- Bu nasihatimizi bizden canı gönülden kabul edesin, zira bunu senin ve herkesin iyiliği için vasiyet eyledim.

060- Bu yolda gidesin, halkı da hak yola davet edesin…