Beyazıd-i Bestami Rahmetullahi Aleyh’ten Hikmetli Sözler

Bayezid-i Bistami Kuddise Sirrûh’tan Nasihatler

01-  “Dilini, Allah’ü Teâlâ’nın ismini anmaktan başka işlerle uğraşmaktan ve başka şeyler konuşmaktan koru.

02- Nefsini hesaba çek.

03- İlme yapış ve edebi muhafaza et.

04- Hak ve hukuka riâyet et.

05- İbadetten ayrılma.

06- Güzel ahlâklı, merhamet sâhibi ve yumuşak ol.

07- Allah’ü Teâlâ’yı unutturacak her şeyden uzak dur ve onlara kapılma.

08- “Otuz sene mücâhede eyledim, nefsimin istediklerini yapmadım. İlimden ve ilme uymaktan daha zor bir şey bulamadım.”

09- “Gözlerini harama bakmaktan ve başkalarının ayıplarını görmekten koru.”

10- “Bir gece karanlığında odamda otururken ayaklarımı uzatmıştım. Hemen bir ses duydum. Sultanla oturan edebini gözetmelidir diyordu. Hemen toparlandım.”

11- “Allah’ü Teâlâ’nın kendileri sebebiyle nefsimi cezalandırdığı bütün şeyler üzerinde düşündüm. Onların en şiddetlisi olarak gafleti buldum. Allah’ü Teâlâ’dan bir an gâfil olmak (bir an O’nu unutmak) Cehennem ateşinden daha şiddetlidir.”

12- “Ey Allah’ım! Ey kusurlardan uzak olan sonsuz kudret sâhibi Rabbim. Sen ne dilersen yaparsın. Benim vücudumu öyle büyült, öyle büyült ki, Cehennem’i ağzına kadar doldursun. Böylece başka kullarına yer kalmasın. Onların yerine ben yanayım.” Hazret-i Ebû Bekir Radiyallahü Anh da böyle dua ederlerdi.

13- “Siz havada uçan birisini gördüğünüz zaman hemen o kimsenin fazîletli, kerâmet sâhibi birisi olduğuna hüküm vermeyin. Hatâ edebilirsiniz. O kimsenin hakîkaten fazîlet ve kerâmet sâhibi olduğunu anlamak için, İslâmiyet’in emirlerine uymaktaki hassasiyetine, Peygamber efendimiz Aleyhisselâm’ın ahlâkı ile ahlâklanması ve sünnet-i seniyyeye uymasına, hakîkî İslâm âlimlerine olan muhabbet ve bağlılığına bakın. Bunlar tam ise, o kimse fazîlet ve kerâmet sâhibidir. Bunlara uymakta en ufak bir gevşeklik ve zayıflık bulunursa, o kimse için fazîlet ve kerâmet sâhibidir, demek mümkün olmaz.”

14- “Yâ Rabbî! Sana kavuşmak nasıl mümkün olur?” diye dua ettim. Bir nidâ geldi, ‘Nefsini üç talakla boşa’ diyordu.”

15- “Bu kadar zahmet ve meşakkatlere, sıkıntılara katlanarak aradığımı, annemin rızasını almakta buldum. Çok basit gibi gelen anne rızasını almanın, bütün işlerin evvelinde lâzım olduğunu anladım.”

16- “Günahlara bir defa, taatlere ise bin defa tövbe etmek lâzımdır. Yâni yaptığı ibadet ve taatlere bakıp kendini beğenmek, o ibadeti hiç yapmamak günahından bin kat daha fenadır.”

17- “İnsana zararı en şiddetli olan şeyin ne olduğunu bilmek istedim. Bunun, gaflet olduğunu anladım. Gafletin insana yaptığı zararı, Cehennem ateşi yapmaz. Yâ Rabbî! Bizleri gaflet uykusundan uyandır. Lütuf ve keremin ile bu duayı kabul eyle.”

18- “Bütün âlemin yerine beni Cehennem’de yaksalar ve ben de sabretsem, Allah’ü Teâlâ’ya muhabbeti dava edinmiş birisi olarak yine bir şey yapmış olmam. Allah’ü Teâlâ’ da benim ve bütün âlemin günahını affetse, rahmetinden ve ihsanından bir şey eksilmiş olmaz.”

19- “Bir kimsenin, Allah’ü Teâlâ’ya olan muhabbetinin hakîkî olup olmadığının alâmeti; kendisinde deniz misâli cömertlik, güneş misâli şefkat ve toprak misâli tevâzu gibi üç hasletin bulunmasıdır.”

20- “Allah’ü Teâlâ’nın nimetleri, her an herkese gelmektedir. O halde her zaman O’na şükretmek lâzımdır.”

21- “Bizim sözlerimiz Kitap ve sünnettendir. Bu iki kaynaktan gücünü ve mâniasını almayan bir sözde değer yoktur.”

22- “Arifin alâmeti nedir?” diye sorulduğunda; ‘Allah’ü Teâlâ’yı anmakta gevşeklik göstermemektir.’” buyurdu.

23- "Müslüman kardeşinize saygılı olmanızdan daha kolay ne vardır? Onlara hürmet etmek, haklarını korumak ne güzel haslettir! Müslüman kardeşlerimize kin beslemek, onlara karşı saygısız olmak ne zararlı şeydir! Bu yol hiç kimseye fazilet kapısını açmamış, hiç kimseyi başarıya ulaştırmamıştır..."

24- "Şu on şey beden üzerine farzdır:

a)     Farzları noksansız yerine getirmek,

b)    Haram kılınan şeylerden kaçınmak,

c)     Allah için mütevazı olmak,

d)    Müslüman kardeşlerine eziyet etmekten sakınmak,

e)    İyi ve kötü herkes için hayır isteyen olmak,

f)      Allah-ü Teâlâ’nın mağfiretini arzulamak,

g)     Her işte ve her hâlükârda Allah rızasını gözetmek,

h)    Öfkeyi, gurur ve taşkınlığı, zulüm ve haksızlığı, üzücü ölçüde mücâdeleyi terk etmek,

i)       Kendi kendine nasîhatçi olmak, nefsi terbiyeye çalışmak,

j)       Ölüme bilerek hazırlanmak."

25- Şu on şey bedeni korur:

a)     Gözleri haramdan ve lüzumsuz şeylerden korumak,

b)    Dili zikre alıştırmak ve bunu itiyat hâline getirmek,

c)     Nefis muhâsebesi yapmak, günlük hayâtı bu ölçü içinde sürdürmek,

d)    İlim öğrenmek ve öğrenilen ilmi faydalı olacak şekilde kullanmak,

e)    Edeb ve terbiyeyi her yerde ve herkese karşı muhâfaza etmek,

f)      Bedeni, dünyanın faydasız işlerinden kurtarıp, dünyâ ve âhiret için faydalı işlerde kullanmak,

g)     İnsanlarla haşır-neşir olmamak, kalbi geliştirmek, düşünceyi berraklaştırmak, zekâyı işletmek için uzlete çekilmek,

h)    Nefis ile kıyasıya mücâdele etmek,

i)       Çokça ibâdet etmek,

j)       Peygamber efendimizin sünnetine uymak.

26- On şey insan varlığını öldürür:

a)     Terbiye azlığı,

b)    Cehâlet çokluğu,

c)     Halktan nîmet beklemek,

d)    Şehvet azgınlığı, nefis kudurganlığı,

e)    Baş olma sevdası,

f)      Dünyâya lüzumundan fazla meyletmek,

g)     Allah-ü Teâlâ katında nefis ile dostluk kurmak,

h)    Çok yemek,

i)       Çok uyumak,

j)       Kalabalığa uymak.

27- On şey insanı aşağılık yapar:

a)     Öfke ve hiddet,

b)    Kin ve nefret,

c)     Büyüklenme,

d)    Zulüm ve haksızlık,

e)    İnat yollu mücadele,

f)      Cimrilik,

g)     Başkasına ezâ ve cefâ etmek,

h)    Mümin kardeşine saygısızlık,

i)       Kötü huy ve fenâ ahlâk,

j)       İnsaf ölçülerini aşmak.

28- Bayezid-i Bistami Rahmetullahi Aleyh talebesi Ebû Mûsâ'ya şöyle nasîhatta bulundu: "Sana yaşadığın sürece tamamen Allah-ü Teâlâ’ya yönelmeni, yüzünü hiçbir vakit O'ndan çevirmemeni tavsiye ederim. Şüphe yok ki O'na kavuşacak ve O'nun yüce huzurunda duracaksınız. Ve sen bütün işlediklerinden sorumlu tutulacaksın. Sakın gâfil olma. Gaflet uykusundan bir an önce kendini kurtar. Hiç kimseyi O'na tercih etme. Sana gelen belâlara sabret. Allah-ü Teâlâ’nın hükmüne ve kazâsına rızâ göster. Allah-ü Teâlâ’nın verdiğine kanâat et. Allah-ü Teâlâ’ya güven, vâdettiklerinin mutlaka yerine geleceğine inan. Hiç ölmeyecek ve hep diri olan Rabbine tevekkül eyle. Her işinde O'nun inayetini iste. O'nun emirlerine riâyet et. Hayatta olduğun müddetçe bu dediklerimi yapmaya çalış. Halkı bırakıp, Hakk'a yönel. İşini O'na ısmarla!"