İlk Örtünme Nasıl Başladı?

İlk Örtünme Nasıl Başladı?

Cevap:

Değerli kardeşimiz,

Tesettür, örtünme Allah’ü Teâlâ’nın bir emridir. Bu emir ilk geldiğinde sahabi hanımların uygulama şekli önem taşıyor. Çünkü ilk uygulamadaki ölçü daha sonraki uygulamaların biçimini belirliyor. Diğer yandan bu ölçü bilinince konu hakkında farklı konuşmanın önü de kesilmiş oluyor. Ahzab Suresi 33’teki "İslam’dan önceki Cahiliye kadınlarının yaptığı gibi süslerinizi göstererek ve görünmek için dışarı çıkmayın" âyeti ve Nur Suresi’nin 31. ayet-i kerimesindeki, "kendiliğinden görünenleri müstesna, süslerini açmasınlar. Başörtülerini yakalarının üzerinden iyice bağlasınlar" (1) ifadeleri mü’min kadınların nasıl giyinecekleri konusunda ölçüyü veriyor.

Bu âyet iner inmez sahabe hanımların bu emri hayatlarına nasıl geçirdiklerini Hz. Âişe Radiyallahü Anha anlatırken diyor ki: "Allah’ü Teâlâ ilk muhacir kadınlara rahmet etsin, onlar, ‘Kadınlar başörtülerini yakalarının üzerinden iyice bağlasınlar..." âyeti inince etekliklerini kesip bunlardan başörtüsü yaptılar.

Satiyye binti Şeybe de bu konuda Hz. Âişe Radiyallahü Anha’dan dinlediği şu hatırayı anlatır: "Biz Âişe Radiyallahü Anha ile birlikte idik. Kureyş kadınlarından ve onların üstünlüklerinden söz ediyorduk. Hz. Âişe Radiyallahü Anha dedi ki: "Şüphesiz Kureyş kadınlarının birtakım üstünlükleri vardır. Ancak ben, Allah’a yemin olsun ki, Allah’ın kitabını daha çok tasdik eden ve bu kitaba daha kuvvetle inanan Ensar kadınlarından daha faziletlisini görmedim.”

"Nitekim, Nur suresindeki "Kadınlar başörtülerini yakalarının üzerinden iyice bağlasınlar..." ayeti inince, onların erkekleri bu ayetleri okuyarak eve döndüler. "Bu erkekler eşlerine, kızlarına, kız kardeşlerine ve hısımlarına bu âyetleri okudular. Bu kadınlardan her biri etek kumaşlarından, Allah’ın kitabını tasdik ve ona iman ederek başörtüsü hazırladılar.

Ertesi sabah, Hz. Peygamber’in arkasında başörtüleriyle sabah namazına durdular. Sanki onların başları üstünde kargalar vardı." 2

Hz. Âişe Radiyallahü Anha’nin kendisi de bu emrin uygulanmasında hassas davranır, bu giyim tarzına uygun olmayanları uyarırdı. Bir seferinde huzuruna ince başörtülü bir gelin getirilmişti. O, şöyle dedi:

"Nur Suresi’ne inanan bir kadın böyle örtünmez." (3)

Peygamberimizin bu emri bizzat uygulama şeklini, Hz. Âişe Radiyallahü Anha, ablası Hz. Esmâ Radiyallahü Anha’yı örnek vererek anlatır:

Bir gün Hz. Ebu Bekir Radiyallahü Anh’ın kızı Esmâ Radiyallahü Anha ince bir elbise ile Resulullah Sallallahü Aleyhi Vesellem’in huzuruna girmişti. Hz. Peygamber ondan yüz çevirdi ve şöyle buyurdu: "Ey Esmâ! Şüphesiz kadın ergenlik çağına ulaşınca onun şu ve şu yerlerinden başkasının görünmesi uygun değildir". Hz. Peygamber bunu söylerken yüzüne ve avuçlarına işaret etmişti. (4)

Hz. Esmâ Radiyallahü AnhRadiyallahü Anha bu konudaki uygulamasını ileri yaşlarında da Resulullah Sallallahü Aleyhi Vesellem’in tarif ettiği gibi devam ettirdi. Münzir bin Zübeyr Irak dönüşü ona bir elbise göndermişti. Hz. Esmâ Radiyallahü Anha elbiseye dokunmuş ve "Bunu götürün ona verin!" demesine kırılan Münzir, "Anneciğim o ince değil, niye reddediyorsun?" Hz. Esmâ Radiyallahü Anha

"Evet, ince değil, ama vücut çizgilerini belli eder."

1 Nur suresi, 31. 2 Buhari, Tefsiru Sure 24:12; Ebu Davud, Libas:29. 3 el-Kurtubi, 14:157. 4 Ebu Davud, Libas, 31

(Sorularla İslâmiyet)