Gençliğin Ahlâkı Nasıl Olmalı?
Gençliğin Ahlâkı Nasıl Olmalı?
01- Dostlarla dil
şakası yapmak:
Dostlarla dil şakası yapmak ve onların ihtiyaçlarını gidermek
konusunda Enes İbn Malik Radiyallahü AnhPeygamber Sallallahü Aleyhi Vesellem
Efendimizin şöyle buyurduğunu aktarmıştır: "Bir kimse, bir mü‘mine
iltifatta bulunur ve onun küçük ya da büyük dünyevi bir ihtiyacını giderirse,
kıyamet gününde Allah da, onun emrine bir hizmetçi vermeyi kendisine bir borç
bilir." (Feyzü‘lKadir, C. 6, S. 8)
02- Kötülüğe,
iyilikle karşılık vermek:
Kötülüğe kötülükle karşılık vermeyi ve onu cezalandırmayı
bırakarak kötülüğe iyilikle karşılık verme
konusunda Ebü‘lAhvas babasından
şöyle aktarır; babası der ki: Peygamber Sallallahü Aleyhi Vesellem Efendimize:
"Ey Allah‘ın elçisi! Kendisine uğradığım ve bir ihtiyacımı gidermesini
istediğim bir adam benim ihtiyacımı gidermez de bana uğrayıp aynı şekilde bir
ihtiyacını gidermemi isterse, kendisine aynı şekilde davranabilir miyim?"
diye sordum. Peygamber Efendimiz: "Hayır" cevabını verdiler.
03- Dostların
kusurlarını araştırmaktan vazgeçmek:
Dostların kusurlarını araştırmaktan vazgeçme konusunda Hz.
Muaviye şöyle der: Rasûlullah Sallallahü Aleyhi Vesellem şöyle buyurdular:
"Eğer Müslümanların kusurlarını ve gizli yanlarını araştırırsan onların
bozulmalarına ya da bozulmaya yüz tutmalarına neden olursun." (Ebu Davud,
İbn Hibban)
04- Güvendiğin
kimsenin evine davetsiz gitmek:
Güvendiniz kimsenin evine davetsiz gitmek konusunda Ebû
Hüreyre Radiyallahü Anhşöyle der: Hz. Ebu Bekir ve Hz. Ömer Radiyallahü Anhoturuyorlardı,
o sırada Peygamber Sallallahü Aleyhi Vesellem Efendimiz yanlarına çıkageldiler
ve onlara: "Sizi burada oturtan neden nedir ?" diye sordular. Onlar
da: "Ey Allah‘ın elçisi! Seni hak peygamber olarak gönderen Allah‘a yemin
ederiz ki, bizi burada oturtan neden açlıktır" cevabını verdiler.
Peygamber de:
"Nefsim kudret elinde olan Allah’a yemin ederim ki, beni
dışarı çıkartan da açlıktan başka bir şey değildir" buyurdular ve
eklediler: "Siz falanın evine gidiniz" (Müslim)
05- İkram edilen
yemeğe kusur bulmaktan vazgeçmek
İkram edilen yemeğe kusur bulmaktan vazgeçmek konusunda Ebû
Hüreyre Radiyallahü Anh şöyle der: Rasûlullah Sallallahü Aleyhi Vesellem hiç
bir yemeğe kusur bulmamıştır. İştahı çekerse yer, iştahı çekmezse yemezdi. (Ebu
Hureyre)
06- Ahlâkın
güzelliklerini benimsemek:
AHLÂK‘IN güzelliklerini benimsemek gerekir. Çünkü böyle
yapmak cennetliklerin işlerin-dendir. Enes Radiyallahü Anh’dan aktarıldığına
göre o bir keresinde hastalanmıştı, dostlarından bazıları ziyaretine geldiler.
Bunun üzerine hizmetçisi olan hanıma dedi ki: "Bir ekmek parçası da
dostlarıma ver." Zira ben Rasûlullah Sallallahü Aleyhi Vesellem‘in şöyle
buyurduğunu işittim: "Ahlâkın güzelliklerini benimsemek cennetliklerin
davranışlarındandır." (Taberani)
07- Sünnet olan
bazı güzel davranışlar:
İbn Ömer Radiyallahü Anh ‘nın Peygamber Sallallahü Aleyhi
Vesellem Efendimizden aktardığına göre O, şöyle buyurmuştur:
"Ahlâkın güzelliklerinden birisi, Allah için
ziyaretleşmektir. Ziyaret edilene düşen de Müslüman kardeşine kolayca
bulabileceği bir şeyler ikram etmektir. Yanında bir yudum su dışında bir şey
olmasa da onu ikram etmelidir. Eğer kolayca bulabildiği bir şeyi Müslüman
kardeşine ikram etmekten çekinirse, o gün ve gece boyunca sürekli Allah‘ın
öfkesiyle karşı karşıya kalır."
08- Dostlarla
kaynaşmak:
Dostlarla kaynaşmak konusunda Câbir Radiyallahü Anh ‘nın
aktardığına göre Peygamber Sallallahü Aleyhi Vesellem Efendimiz şöyle buyurmuşlardır:
"Mü‘min, kendisiyle kaynaşılan, çevresine sıcak ve samimi duygularla
yaklaşan kimsedir. Kaynaşmayan ve kaynaşılmayan kimsede hayır yoktur.
İnsanların en hayırlısı, insanlara en faydalı olanıdır." (Sahih,
Feyzü‘l-Kadir, C.3, 5.36)
09- Eli açıklık:
Eli açıklık konusunda Hz. Aişe Radiyallahü Anh ‘dan rivayet
edildiğine göre o şöyle der: Rasûlullah Sallallahü Aleyhi Vesellem şöyle
buyurdular: "Cennet, cömertlerin yurdudur." (Sahih, Feyzü‘l-Kadir,
C.3, 5.36)
10- Eski dostluğu
korumak:
Bu konuda Hz. Aişe Radiyallahü Anh ‘dan rivayet edildiğine
göre o şöyle der: Rasûlullah Sallallahü Aleyhi Vesellem şöyle buyurdular:
"Allah, eski dostluğu korumayı sever."
11- Sofra adabına
uygun davranmak:
Sofra adabına uygun davranma konusunda Ebû Hüreyre Radiyallahü
Anhşöyle der Peygamber Sallallahü Aleyhi Vesellem Efendimiz buyurdular ki:
"Hiç biriniz Müslüman kardeşinin lokmasına göz dikmesin."
12- Dine aykırı
düşmedikçe dostları kırmamak:
Bu konuda İbn Abbas Radiyallahü Anh şöyle der: Rasûlullah Sallallahü
Aleyhi Vesellem şöyle buyurdular: "İmandan sonra aklın başı; hakk‘ı terk
etme sınırına girmeyen konularda halkı kırmamaktır." (Feyzü‘l-Kadir, C.4,
S.3)
13- Dostlarla yardımlaşmak:
Dostlarla yardımlaşma konusunda Ebû Saîd el‘Hudrî şöyle
anlatır: Bir adam Peygamber Sallallahü Aleyhi Vesellem Efendimize bir yemek
yaptı, O‘nu ve arkadaşlarını yemeğe davet etti. Yemek sofraya konulunca
topluluktan birisi: "Ben oruçluyum" dedi. Bunun üzerine Peygamber Sallallahü
Aleyhi Vesellem Efendimiz şöyle buyurdular: "Kardeşiniz sizi yemeğe davet
etti ve zahmete katlandı. İstersen orucunu şimdi ye, daha sonra yerine bir gün
tut." (Beyhaki)
14- Acıma
konusunda ailesini bırakıp arkadaşlarına öncelik tanımak:
Bu konuda Hz. Ali‘nin Radiyallahü Anhanlattığına göre
Peygamber Sallallahü Aleyhi Vesellem Efendimizin kızı Hz. Fatıma Radiyallahü
Anh , babasından bir hizmetçi ister. Bunun üzerine Hz. Peygamber:
"Soffa‘da barınanları karınları açlıktan içine göçmüş halde bırakayım da
sana bir hizmetçi tahsis edeyim öyle mi ?" buyururlar. (Müsned)
Müslüman kardeşlerinin, malını kendi malları gibi
kullanmalarına izin vermek:
Bu konuda Zühri‘nin ibn Müseyyeb‘den aktardığına göre
Rasûlüllah Sallallahü Aleyhi Vesellem Ebû Bekir Radiyallahü Anh ‘ın malını
kendi malı gibi kullanırdı.
15. Misafir Ağırlamayı Sevmek:
Misafir ağırlamaktan hoşlanma konusunda Akaba ibn Amir‘in
şöyle dediği rivayet edilmiştir: Peygamber Sallallahü Aleyhi Vesellem Efendimiz
buyurdular ki; "Kendilerine misafir gelmeyen ve misafir ağırlamayan
topluluk, kötü bir topluluktur." (Beyhaki, Taberani)
Yine aynı kanaldan gelen rivayete göre Peygamber (s.a.v.)
Efendimiz şöyle buyurdular:
"Misafir kabul
etmeyen kimsede hayır yoktur"
(Not: Bu metin, Ebu Abdurrahman Es-Sülemi‘nin ‘Gençlik Ahlâkı
ve Fütüvvet‘ adlı kitabından derlenmiştir)
Yorumlar
Yorum Gönder