Âyînesi İştir Kişinin Lafa Bakılmaz

Âyînesi İştir Kişinin

Cenâb-ı Hak buyuruyor:

“Ey îmân edenler! Eğer Allah’tan korkarsanız, O size furkân (iyi ile kötüyü ayırt edecek bir anlayış) verir…” (Enfâl, 29)

Rasûlullah Sallallahü Aleyhi Vesellem buyurdular:

“Sizden önce yaşamış ümmetler içinde kendilerine ilham olunan kimseler vardı. Şayet ümmetim içinde de onlardan biri varsa, şüphesiz ki o Ömer’dir.” (Buhârî, Ashâbu’n-Nebî, 6)

Hazret-i Ömer Radiyallahü Anh’ın firâset ve incelik dolu şu ifâdeleri, ne muhteşem bir nasihattir:

“Bir kimsenin kıldığı namaza, tuttuğu oruca bakmayınız. Konuştuğunda doğru söylüyor mu, kendisine bir şey emânet edildiğinde emânete riâyet ediyor mu, dünya ile meşgul olurken helâl-haram gözetiyor mu, ona bakınız.” (Beyhakî, Sünenü’l-Kübrâ, VI, 288; Şuab, IV, 230, 326)

Zîrâ gerçek mânâda ve lâyıkıyla kılınan namazların ve tutulan oruçların kulu her türlü kötülüklerden alıkoyacağı, ilâhî bir hakîkat ve müjdedir. Lâkin nefsini ıslâha çalışmayan, ahlâkını ve davranışlarını güzelleştirmeyen bir mü’minin yaptığı ibâdetlerde feyz ve rûhâniyet olmayacağı için, onu kötülüklerden ve yanlışlıklardan koruyamaz.

Nitekim çalışıp gayret etmeden işi tembelliğe vuran, sonra da; “Biz tevekkül ehliyiz.” diyen kimselere Hazret-i Ömer Radiyallahü Anh:

“Siz Allâh’a değil, başkalarının malına güvenen kimselersiniz. Hakîkî mütevekkil; toprağa tohumu attıktan sonra Allâh’a îtimâd edendir!” diyerek ihtarda bulunmuştur. (İbn-i Receb, Câmiu’l-Ulûm, I, 441)

Yine birgün, bir kimse Hazret-i Ömer’in yanında başka birinden övgüyle bahsediyordu. Ömer Radiyallahü Anh:

“–Onunla hiç yolculuk, komşuluk veya ticâret yaptın mı?” şeklinde suâller sordu. Adam her seferinde “hayır” cevâbını verince Hazret-i Ömer:

“–Allâh’a yemin ederim ki sen onu tanımıyorsun.” buyurdu. (Gazâlî, İhyâ, III, 312)

Her Güne Bir Esma-ül Hüsna (Allah’ın En Güzel İsimleri)

er-Rahmân: Dünyada, iyi de olsa, kötü de olsa, mü’min de olsa, kâfir de olsa, hiçbir ayırım yapmadan, nimetini bütün kullarına veren, hepsine karşı sonsuz merhametini gösteren zatın ismidir.

Kısa Günün Kârı

Ecdâdımız:

Âyînesi iştir kişinin lâfa bakılmaz,

Şahsın görünür rütbe-i aklı eserinde…

mısrâlarıyla ifâde ettikleri hakîkat, Hazret-i Ömer’in en çok dikkat ettiği hayat düsturlarından biriydi. Buna göre kişinin sağlam bir karakter sâhibi olup olmadığı ve mânevî seviyesi, onun beşerî münâsebetlerinde, huy ve davranışlarında kendini gösterir.

Lügatçe

âyîne: Ayna.

ıslâh: İyi bir hâle koyma, iyileştirme, düzeltme.

tevekkül: İşi Allah’a bırakıp kadere râzı olma.

mütevekkil: Tevekkül eden, işini Allah’a veyâ oluruna bırakan, kadere boyun eğen.

rütbe-i akl: 1. Aklın derecesi. 2. Me’murluk mevkii, derecesi.