Güneş Sistemi Yörüngesi

Güneş Sistemi Yörüngesi

Muhammet Aygün 

Güneş, dünyamızdaki yaşamın kaynağı ve Güneş Sistemi’nin merkezindeki yıldız. Güneş Sistemi, etrafında dolanan 8 gezegen (Merkür, Venüs, Dünya, Mars, Jüpiter, Satürn, Uranüs, Neptün), 8 gezegenin etrafında dolanan şuana kadar tespit edilmiş 166 uydu, 5 cüce gezegen (Ceres, Plüton, Eris, Haumea, Makemake) ve 6 uydusu ile çok ama çok sayıda asteroitten oluşan yıldız sistemidir. Ve tabi en önemlisi şuana kadar bildiğimiz tek yaşam barındıran yıldız sistemidir.

Güneş Sistemi Modelleri

Bugün hepimiz biliyoruz ki Dünya Güneş’in etrafında dönüyor. Dünya, Güneş etrafındaki bir dönüşünü Güneş’in kütlesi (1,9891 ×1030 kg) ‘ne, Güneşten uzaklığı (en uzak: 151930000 km, en yakın: 147,098,290 km )’na vs. etkenlere bağlı olarak takriben 365 gün 6 saatte tamamlıyor. Bugün yıldız sistemimizin merkezinde Güneş’in olduğunu biliyoruz ama geçmişte, Kopernik’ten önce insanlar Dünya’nın evrenin merkezi olduğunu sanıyorlardı. Kopernik’ten önceki modele göre Güneş ve diğer tüm gezegenler dünyanın etrafında dönüyordu. Güneş dışındaki yıldızlar ise durağandı; hiç hareket etmiyorlardı. Kopernik ise bu inanışa zıt olarak Dünya ve diğer gezegenlerin Güneşin etrafında olduğunu ileri sürdü. Kopernik’e göre merkezde Güneş vardı. Güneş’in merkez olduğu bir yıldız sistemi fikrini ilk Kopernik ortaya atmadı. Kopernik’ten çok daha önceki bazı bilim insanları da güneş merkezli modeller geliştirdi ancak ya çok ciddiye alınmadıklarından ya da unutulduklarından mıdır bilinmez ama bugün Güneş’i merkez alan model dendiğin ilk akla gelen Kopernik’tir.

Güneş Sistemi Simülatör

(Solar System Scope) : http://www.solarsystemscope.com/

Güneş Merkezli Yıldız Sistemi Modeli

Kopernik modeline Dünya ve diğer gezegenler Güneş etrafında döner. Ayrıca yıldızlar da durağan değildir. Onlarda belli yörüngelerde hareket ederler. Bu demek oluyor ki Güneş de hareket ediyor. Güneş bir yörüngede yol alıyor, gezegenler onun etrafında dolaşıyor… Tabi ya güneş gezegenleri resmen sürüklüyor. Bahsettiğim modeli kafanızda canlandırabildiniz mi ? Şuan bi’ ışık çaktı mı ? Gezegenler düşünülenin aksine çembersel 2 boyutlu bir yörünge çizmiyorlar. Aslında Güneş Sistemi gezegenleri yıldızının etrafında 3 boyutlu spiral bir yörünge çiziyorlar. Güneşimiz de Samanyolu Galaksisinin etrafında dönüyor. Ve hızı saate 70 bin Km. Dünya’nın Güneş etrafındaki dönüş hızı ise yaklaşık saate 108 bin Km.

Güneş’in Uyduları – Spiral Model

Gezegenler Güneş etrafında 2 boyutlu çembersel yörüngeler çizmeyip 3 boyutlu spiral yörüngeler çiziyorlar. Bu dünya ile uydusu ay için de geçerlidir. Ve tabi diğer gezegen sistemleri için de… Luna yani bizim bildiğimiz adıyla Ay Dünya etrafında dönerken de çembersel değil spiral bir yörünge çizer. Gök cisimlerinin veya Güneş’in bu hareketine vortex hareketi (girdap)  denir.

Güneşin vorteks modelini dikkatlice incelediğinizde her gezegenin çizdiği girdabın dalga buyunun ve genliğinin farklı olduğunu da göreceksiniz. Bu farklılık gezegenin Güneş’e olan uzaklığı ile alakalı bir durum.

Güneş’in yörüngesinde oluşan bu vorteks hareketinden çıkan görüntünün doğada da görüldüğüne dikkat çekmiş. Doğadaki bu görsel simetri ile ilgili daha fazla bilgi edinmek istiyorsanız, altın oran konusunu araştırmanızı tavsiye ederim.