Ukayl el-Münbecî Rahmetullahi Aleyh Kimdir?

Ukayl el-Münbecî Rahmetullahi Aleyh Kimdir?

 

            Ukayl el-Münbecî, 12. asırda yaşamış; “Münbec” denilen köyde medfun olduğu; bu sebeple kabri ziyaret yeri sayıldığı rivayet edilir.

            İlim, edeb ve tasavvuf terbiyesiyle yetişmiş; “hâl sahibi bir velî” olarak kabul edilir.

            Rivayetlere göre kerâmetleri görülmüş, talebeleri ve çevresi üzerinde derin tesir bırakmıştır.

    

            Ukayl el-Münbecî’ye Nispet Edilen Bazı Sözler / Hikmetler

 

·       “Mârifet odur ki, ona kavuşmakla Allah’ü Teâlâ her şeyden üstün tutulur.”

·       “Bir kimse kendisi için üstünlük iddiâ eder veya söz söylemekte ileri giderse, o mârifet sahibi olamaz ve Allah’ı tanıyamaz.”

·       “Allah’ü Teâlâ’dan korkmak, her işin başıdır. Fakat bu korku herkeste farklıdır.”

·       “Yol iki kısımdır: Ciddiyet, sıkıntıya tahammül. Bir de haddi aşmamak ve beklemek.”

·       “İnsanların iyi taraflarını görmeli, günahlarını araştırmamalıdır.”

·       “İddiacı, her şeyde kendini ileri sürer ve gösterir. Böyle kişilerden sakınmak lâzımdır.”

·       Ayrıca tasavvufi anlayışı şöyle özetlenir: Nefsin arzu ve istekleriyle mücadele eden, halkın bağımlılıklarından kurtulan kimse; kalben yalnız kaldığında Allah’a yönelmiş, O’nu gerçek anlamda tanımış olur.

 

            Hatıra, Menkıbe ve Kerametlerle İlişkili Rivayetler

            Ukayl el-Münbecî Rahmetullahi Aleyh hakkında menkıbeler de vardır. Rivayet edilen bazı hâller:

            Bir gün talebeleriyle birlikte su kenarına gittiklerinde, diğerleri seccadesini su üzerine serip karşıya geçerken Ukayl de seccadesini serer; üzerine oturur oturmaz seccade suya batar, ancak kısa süre sonra karşı kıyıdan çıkar — fakat kendisinde en küçük bir ıslaklık bile görülmez. Talebeleri bu hâli hocalarına arz edince; “O rahmet deryâsına dalanlardan biridir.” denilir. Bu yüzden ona “Gavvâs” (suya dalan) denmiştir.

            Başka bir rivayette: Bulunduğu köyde gitmek istediği zaman, minareye çıkarak halka seslenmiş, toplanan halkın önünde minareden kendini bırakıp havada uçarak Münbec köyüne ulaşmıştır. Bu yüzden “Tayyâr / uçan” lakabı verilmiştir.