Kutadgu Bilig'den Güzel Sözler

 Kutadgu Bilig'den Güzel Sözler

 

•     Akıl senin için iyi ve yeminli bir dosttur. Bilgi senin için çok merhametli bir kardeştir.

•     "İnsanın gönlü incedir, o bir sırça saraya benzer; ona çok dikkat et, kaba söz söyleme, kırılır..."

•     Allah'ü Teâlâ’ya sığın, onun emrine itaatsizlik etme!

•     Akıl süsü dil, dil süsü sözdür. İnsanın süsü yüz, yüzün süsü gözdür. İnsan sözünü dil dili ile söyler; sözü iyi olursa, yüzü parlar.

•     Allah'ü Teâlâ’dan ne gelirse ona râzı ol!

•     Anlayış ve bilgi çok iyi şeydir; eğer bulursan, onları kullan ve uçup göğe çık.

•     Bir insan bütün dünyaya tamamen sahip olsa bile, sonunda dünya kalır; onun kısmetine ancak iki top bez düşer.

•     Bu dünya renkli bir gölge gibidir, onun peşine düşersen kaçar; sen kaçarsan o seni kovalar...

•     Bu dünyanın kusuru bin, meziyeti ise birdir. İnsan bunu nasıl geçirirse, o öyle geçer.

•     Bütün halka içten gelen merhamet göster.

•     Bütün iyilikler bilginin faydasıdır. Bilgi ile göğe dahi yol bulunur.

•     Büyüklük taslayan, kibirli ve küstah adam, tatsız ve sevimsiz olur; kibirli insanın itibari günden güne azalır.

•     Eğer kendine candan bağlı birisini arıyorsan, sözün kısası, kendinden daha candan birini bulamazsın.

•     Daima iyilik yap ki, kendin de iyilik bul.

•     Doğan ölür, ondan eser olarak söz kalır. Sözünü iyi söyle, ölümsüz olursun.

•     Dünya ve ahireti her ikisini birden elde etmek istersen, şu birkaç işi bırakma; muktedirsen bunları mutlaka yerine getir!

•     Elini uzatarak gökteki yıldızları tutsan ve başın göğe değse bile, sonunda sen yine yerdesin.

•     Ey asil insan! İnsanlığı elinden bırakma; insanlığa karşı daima insanlıkla muamele et.

•     İşi adaletle yap, buna gayret et; hiç bir zaman zulüm etme; Allah'ü Teâlâ’ya kulluk et ve O'nun kapısına yüz sür.

•     Hangi iş olursa olsun, sen onu tatlı dille karşıla; her işte tatlı dil kullanırsan saadet sana bağlanır.

•     Hiç bir işte acele etme, sabırlı ol, kendini tut; sabırlı insanlar arzularına erişirler.

•     Diline ve gözüne sahip ol, boğazına dikkat et; az ye, fakat helal ye.

•     Hangi işe girersen, önce sonunu düşün; sonu düşünülmeyen işler, insana zarar getirir.

•     Başkasının zararını isteme, kendin de zarar verme; hep iyilik yap, kendi heva ve heveslerine hâkim ol.

•     Bak, doğan ölür; ondan, eser olarak, söz kalır; sözünü iyi söyle! ölümsüz olursun.

•     İnsanın bunca zahmet çekmesi hep boğazı ve sırtı içindir; mal toplar, yiyemez; öldükten sonra da vebali altında kalır.

•     Ey nimet sahibi olan kimse, şükret. Şükredene Allah'ü Teâlâ’ya nimetini artırır.

•     İnsan nadir değil, insanlık nadirdir. İnsan az değil, doğruluk azdır.

•     İnsanın bunca zahmet çekmesi hep boğazı ve sırtı içindir. Mal toplar, yiyemez; öldükten sonra da vebalı altında kalır.

•     Çok mal aç gözlüyü doyurmaz. Ecel gelince pişman olur, fakat artık işini yoluna koyamaz.

•     Akıl bir meşaledir. Kör için göz, ölü vücut için can, dilsiz için sözdür.

•     Kötülük edersen, kötülüğün karşılığı pişmanlıktır. Elinden gelirse, kötülüğün inadına iyilik yap.

•     Çok dinle fakat az konuş. Sözü akıl ile söyle ve bilgi ile süsle.

•     Fenalık cahillikten doğar, hastalıklar kötülükler hep aynı noksanlıktan ileri gelir. Fakat tedavi ile hastalara şifa verilebilir; terbiye ile kötüler iyi edilebilir; okumak yoluyla da bilgisizlere bilgi verilmiş olur.

•     Gönlünü ve dilini doğru tut!

•     Gurur faydasızdır, o insanları kendinden soğutur. Alçak gönüllülük ise insanı yükseltir.

•     Halka faydalı ol, onlara zarar verme!

•     Her mahlûk kendi nasibini alır. Yürüyenler yiyeceklerini ve uçanlar da yemlerini bulurlar.

•     Her sözü söz diye ağzından çıkarma. Lüzumlu olan sözü düşünerek ve ihtiyatla söyle.

•     Her bakımdan tam zengin olmak istersen, kanaatkâr ol. Böylece kendi nasibini elde etmiş olursun.

•     Huzur istersen zahmet ile birlikte gelir. Sevinç istersen kaygı ile birlikte bulunur.

•     İşe acele ile girme, sabır ve teenni ile hareket et. Acele yapılmış olan işler yarın pişmanlık getirir.

•     İnen yükselir, yükselen iner, parlayan söner ve yükselen durur.

•     İnsanın süsü, yüz; yüzün süsü, göz; aklın süsü, dil; dilin süsü, sözdür.

•     İnsan, binlerce yaşasa, arzu ettiği şeylere kavuşsa bile, yine dileği bitmez.

•     İnsana insanlığı nispetinde mukabelede bulun. Böyle mukabelede bulunduğu için, insana insan adı verilmiştir.

•     İnsanı dil kıymetlendirir ve insan onunla saadet bulur. İnsanı dil kıymetten düşürür ve insanın dili yüzünden başı gider.

•     İnsanların seçkini insanlığa faydalı olan insandır. Halk nazarında muteber kimse, merhametli olan insandır.

•     İyi hareket et, kötülerin zararlarını ortadan kaldır!"

•     Kara toprak altındaki altın, taştan farksızdır. Oradan çıkınca, beylerin başında tuğ tokası olur.

•     Kimin sana biraz emeği geçerse, sen ona karşılık daha fazlasını yapmalısın.

•     Kötülük değersiz bir şey olduğu için, onu yapan da değersizdir.

•     Menfaat sandalyeye benzer; başında taşırsan seni küçültür, ayağının altına alırsan seni yükseltir.

•     Öfke ve gazapla işe yaklaşma; eğer yaklaşırsan, ömrü heder edersin.

•     Söz ağızda iken sahibinin esiridir, ağızdan çıktıktan sonra sahibi onun esirdir.