İmam-ı Azam Ebu Hanife Hazretlerin’den Bir Kıssa

İmam-ı Azam Ebu Hanife Hazretlerin’den Bir Kıssa

İmam-ı Azam Ebu Hanife Hazretlerinin, kırk yıl yatsı namazı abdestiyle sabah namazını kıldığı söyleniyor, bu doğru mudur?

Cevap:

Değerli kardeşimiz,

Öncelikle şunu belirtelim ki, yatsı namazı imsak vaktine kadar kılınabilir. Yatsı namazı için tercih edilen vakit, gecenin üçte biri veya yarısı geçinceye kadar devam eder. Çünkü Allah elçisi şöyle buyurmuştur:

"Ümmetime zorluk vermesem, yatsı namazını gecenin üçte birine veya yarısına kadar geciktirmelerini onlara emrederdim."(eş-Şevkânî, II,11).

Enes Radiyallahü Anh, Hz. Peygamber Sallallahü Aleyhi Vesellem'in yatsı namazını gecenin yarısına kadar geciktirip, sonra kıldığını bildirmiştir (eş-Şevkânî, II,12). Hz. Aişe Radiyallahü Anha'dan de şöyle dediği nakledilmiştir:

Hz. Peygamber bir gece yatsı namazını geciktirdi. O kadar ki mescidde bulununlar uyumuştu. Sonra çıkıp namaz kıldı ve şöyle buyurdu: "Eğer ümmetime zorluk vermesem bu vakit yatsı namazının vaktidir." (Buhârî, Mevâkît, 24; eş-Şevkânî, I, 12).

İmam-ı Azam Ebu Hanife de yatsı namazını faziletli vaktinde kılıp, sabah namazına kadar da ilimle ve ibadetle meşgul olmuş olabilir. Yatsı namazını ilk vaktinde kıldığını düşünsek dahi, yatsı abdesti ile sabah namazını kılması yadırganmamalıdır. Çünkü İmam-ı Azam gibi büyük zatların yiyip içmeleri günümüz insanı gibi çok olmadığı için abdest ihtiyacı da çok olmazdı.

Davud-i Tai Kuddise Sirrûh anlatıyor: Tam yirmi  yıl Ebu Hanife'ye hizmette bulundum. Bir kere olsun ayağını uzattığını görmedim. Bir gün de­dim ki:

"İnsanların yanındayken ayaklarınızı uzatmıyorsunuz. Hiç ol­mazsa insanlar gittikten sonra yalnız kalınca olsun ayağınızı uzatıp istirahat buyursanız?.." Bana cevabı şöyle oldu:

"Ben asıl insanlar gi­dince ayağımı uzatmaktan korkarım. Çünkü Rabbimin huzurunda olduğumu yalnızken daha fazla düşünürüm."

Bir gün bir talebesi imama: "İnsanlar sizin için geceleri uyuma­dığınızı söylüyorlar?" dedi.

Cevabında, "Bundan sonra geceleri uyuma­yacağıma söz veriyorum." dedi.

Talebeleri niçin diye sorunca, "Allah Teâlâ: 'Öyle kullar vardır ki yapmadıkları şeylerle kendilerinin methedilmesini isterler.' buyuruyor. Şimdi ben o insanlardan olmamak için uyumayacağım." dedi ve otuz sene bir rivayete göre kırk sene geceleri uyumayıp yatsının abdesti ile sabah namazını kıldı.

Birçok kıymetli kitapta secde etmesinin çokluğundan Ebu Hanife'nin dizleri deve di­zi gibi sertleşmişti.

(bk. Camisab Özbek, Dört Mezhebe Göre İslam Fıkhı ve Müctehidlerin Farklı Görüşleri, c.1, 2. bölüm, Ravza yayınları)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet